Artigos doutra gente

Carlos, meu pai e as bombas espanholas

Há já algum tempo que o Carlos escreveu um artigo intituladoSpanish Bombs que podemos ler neste mesmo blogue. Surpreende, como em todos os seus textos, a capacidade que el tem para deitar luz sobre pontos escuros, ali onde nom parece que se passe nada estám as cousas importantes. Deve ser este mais um motivo polo qual hoje tentam privar-nos da sua presença na terra, porém bem se vê que fracassam no intento.

O Carlos fala nesse artigo dos milhares de bombas de selo franquista que som desactivadas cada ano polos Tedax, estas encontram-se por todo o lado mas ninguém repara, algumhas até explodem  segando vidas como a do vizinho de Ordes que nomea o Carlos no artigo, ou amputando braços e estirpando olhos como o artefacto que explodiu nas maos do meu pai. Vítimas que nom existem, nom contabilizam.  É o terrorismo como paisagem, o terrorismo como ecologia como bem o descreve o Carlos.

Estremeceu-me o artigo do Carlos porque o seu relato está escrito com lume no corpo do meu pai, desgarros na pele provocados pola metralha, amputaçom do braço esquerdo desde o cotovelo, amputaçom dum dedo da mao direita, pérdida do olho direito. O corpo do meu pai é um livro proibido e eu tardei em reparar nel. Quando era neno imaginava que todos os pais eram assim, nom via qualquer diferença, mas a julgar polos comentários fantasiosos dos meus companheiros de escola devia ser evidente, até lembro que se estendera o rumor de que meu pai empregava um gárfio para conduzir. Nom consigo recordar quando foi a primeira vez que nos contou a mim e a meu irmao o que realmente lhe tinha sucedido, mas tenho a certeza que deveu ser em resposta a umha pergunta directa.

Sucedeu na paróquia de Gonçar, no concelho do Pino, na década de 60 do século passado. Umha tarde de jogos no monte com os vizinhos encontram um objeto estranho, resolvem que o melhor é quebrar aquele objeto para o estudar a fundo, meu pai apanha umha pedra  para fender o cacharro e pum!.

Parece que naquela altura o cinema nom tinha chegado ainda a Raval de Riba na paróquia de Gonçar, pois se tivessem visto algum filme bélico era mais do que provável que reconhecessem aquela granada de mao perdida durante o massacre acometido na Galiza. polo fascismo espanhol.

Depois do impacto que causou o relato do meu pai nas nossas mentes de adolescentes todo seguiu com normalidade. Aquela era umha história familiar e o meu pai sempre tomou as suas eivas com o humor corrosivo que lhe é próprio e que eu sempre admirei e admiro. Toda a sua vida luitou para superar as limitaçons, nunca o escuitei lamentar-se, todo polo contrário.

Quando meu pai chegava a casa para o jantar com a mala do trabalho,  as crianças da vizinhança rodeavam-no nervosas e excitadas, pois o meu pai tinha-lhes dito em mais dumha ocasiom que levava guardada nela a mao que lhe faltava. Todos berravam fazendo imenso barulho,  queremos vê-la, queremos vê-la!, céticos mas seguindo-lhe o jogo. Um dia, meu pai parou-se, pediu-lhes para lhe darem espaço e começou a abrir a mala muito devagar, era um jogo para eles, nom acreditavam mas dalgum modo queriam acreditar. Ali ninguém respirava, e de súbito zas! voltou fechá-la repentinamente, –Manola espera-me para comer e enfada-se se chego tarde– dixo meu pai perante a cara de susto extraordinário e ao borde do colapso dos meninhos do bairro.

A cousa foi sempre assim, meu pai levava escrito no corpo um relato, mas a sua retranca selvagem ocultava as letras, nom deixava que ninguém o lesse até o dia em que se mostrou como um livro aberto.

Foi no Centro Galego de Arte e Imagem da Corunha,  meu pai frequentava-o pois ele gosta de cinema. Esse mesmo dia fazia fila aguardando para entrar na sala, tentando afastar a vista das fotos de carros calcinados e corpos desmembrados que faziam parte dumha exposiçom que a Asociación de Víctimas del Terrorismo junto com a Guardia Civil organizava nessa espécie de pátio coberto do edifício.

Alguém repartia trípticos com informaçom do evento e meu pai rejeitou o panfleto, nesse momento aquele sujeito increpou-no e acusou-no de ser insensível para com as vítimas do terrorismo, mas aí entretanto o meu pai já tinha arregaçado a manga da camisa para descobrir o munhom, erguendo-o, deixando que falasse por si mesmo, que contasse o relato proibido, aquele que nom está escrito na história dos que contam a História, –vas falar-me tu a mim de vítimas do terrorismo?-  dixo aos berros perante umha audiência que nom puido ficar indiferente.

O artigo do Carlos voltou lembrar-me o gesto magnífico do meu pai, escrevim-lhe emocionado para o cárcere de Topas o relato do me pai, e el pediu-me para publicá-la neste blogue que recolhe as histórias e os relatos que nom existem, que estám ocultos e  som proibidos por aqueles que escrevem a história da infámia, os mesmos que procuram afastar-nos do Carlos através de métodos auténticamente terroristas. Bem se vê que fracassam no intento.

Jacobe  Pintor Vigo. Desempregado.

A bela e a besta

Na foto sae un retrato, un cadro grande, de pintor famoso contemporáneo, paréceme coñecido e creo lembrar que representa un banqueiro. Feo, feo, moi feo. Ao pé, nun sofá … se virades a foto estariades de acordo comigo en que aquela muller belísima é a esencia da delicadeza. O título, ben acaído, “La bella y la bestia”.

Vin unha reprodución da foto (estou convencido de que xa batera noutra ocasión co orixinal, se a memoria non me falla foi en Lisboa), digo que vin esta reprodución noColegio San José de Caracciolos, Facultad de Filosofía y Letras, Universidad de Alcalá de Henares, despois do xuízo na Audiencia Nacional contra Carlos Calvo Varela e Xurxo Rodríguez Olveira. Ilustra un dos paneis da exposición que lle dedican a Góngora, o que comenta a súa fábula de Polifemo y Galatea. Non podo darvos máis datos, pois non tomei nota de nada, que aínda tiña a cabeza ben embarullada co que pasara naquela sala da Audiencia Nacional da Calle Límite de San Fernando de Henares, despois de asistir en directo a aquel triste espectáculo.

Non son quen de facer unha análise. En confianza: tamén non me apetece moito, e ás veces cómpre facerlle caso ao que che pide o corpo. Só fico coas palabras que me mandou Santiago Alba Rico, con quen teño a sorte de intercambiar de vez en cando algún correo electrónico: pobre rapaz e pobre decencia humana. Efectivamente, os feitos deixan moi mal sabor de boca, como tamén me di o filósofo. Por outra parte, ao xuízo de quen escribe, a defensa de Carlos Calvo foi intelixente, elegante, hábil, digna.

Volvendo á exposición: a foto da bela e a besta fíxome lembrar o xuízo que acababa de presenciar este 6 de maio do ano que andamos. Permitídeme que volo conte neste blog que ten nostalxia de Carlos Calvo (e non só) en liberdade.

Xosé Luis Santos Cabanas, escritor

‘A policía do cerebro’

“Temos que impedir que este cerebro pense durante vinte anos”, dixo o fiscal para encarcerar a Antonio Gramsci o 8 de novembro de 1926, en plena Italia fascista. Pero non foi posible anular o pensamento dun dos máis lúcidos intelectuais marxistas, aínda que o o obxectivo fose ese. As súasCartas desde o cárcere demóstrano. Tamén o demostran os debuxos do Carlos, ou os seus artigos en Praza ou no Novas. A prisión non ten outro fin que o de anular o pensamento, afogar o intelecto até deixalo reducido ao que eles queren. Onde pon eles, léase Estado, orde estabelecida. Quérennos submisas, caladas, inoperativas intelectualmente, incapaces de cuestionarmos nada. E queren conseguilo co cárcere, coa pobreza, co desemprego e a miseria á que nos están sometendo.

Repasando as novas da última semana, vexo que detiveron a vinte persoas por “enaltecemento do terrorismo” nas redes sociais. A Eduardo, Teto, María e Antom condénanos finalmente a trece e sete anos. A Senlheiro, a outros sete, por “tenza de explosivos”. A Carlos Calvo trasládano de Topas (Salamanca) para Navalcarnero (Madrid). Outra forma máis de tortura: a dispersión. Falan de “ideoloxía independentista e anarquista” nas persoas detidas no 22M, deixando claro que aquilo que xulgan entra dentro do plano ideolóxico. É unha guerra silenciosa, o puño de ferro na luva de seda, que tamén dicía o Gramsci. Están exterminando a disidencia, e para facelo escollen as súas vítimas estratexicamente. Inoculan a dose necesaria de medo na poboación a través de castigos exemplares. Son terroristas co seu aparato do medo, eles si.

Alguén pode atropelar cinco persoas por conducir bébedo, ou un empresario da construción pode matar obreiros por facelos traballar a alturas elevadas baixo a presión do tempo, e non serán xulgados igual que unha persoa que queima un colector do lixo “por razóns políticas e ideolóxicas”. Velaí o estado das cousas: o condenable é o ideolóxico porque consideran que nas ideas reside o verdadeiro perigo. De aí unha lei antiterrorista desproporcionada e indefendible por calquera estado do mundo occidental. De aí un aparato estatal de xustiza que non é xusta, apoiado por medios de comunicación que non comunican: reproducen a versión oficial. Todo o seu operativo a apuntalar o mecanismo do medo. Pero hai xente detrás que padece a gran mentira, a gran infamia. Xente que é criminalizada, perseguida, vixiada e castigada. Á que lle queren impedir que o cerebro lle funcione. “Estamos todos en perigo”, escribía Daniel Salgado lembrando unha entrevista de Furio Colombo a Pasolini. Estamos.

Lara Rozados Lorenzo, xornalista (desempregada)

Xa van aló máis de 500 días!

Xa pasa de 19 meses que na comarca de Ordes estamos orfas do sorriso de Carlos, máis de 500 días sen permitirlle que faga aquilo que ama, colaborar en mil cousas distintas para transmitir e difundir o amor pola nosa terra, a certidume de sermos galeg@s e que Galiza nación algún día ha ser libre.

Máis no estado español o direito á discrepancia cada vez cotiza máis á baixa polo que sair do rego do pensamento único é motivo de escarnio social. Ese mesmo estado que nos priva da presenza de Carlos sen que medie xuizo nen condena algunha, é o estado que tal é como dicía un xuiz na prensa en días pasados, permite que cohabiten dous tipos de leis, unha para as persoas ricas con todo tipo de atrancos, impedimentos e dificuldades técnicas para perseguir os seus delitos e outra para as persoas pobres, coa que nos xulgan a nós, na que está todo taxado e penado, excesivamente penalista e que se traduce en que o estado español sexa o estado europeu no que máis tempo permanecen na cadea as persoas presas e moitas, coma Carlos, sen nen tan siquer ser condeadas, máis temos a certidume de que máis cedo que tarde, voltaremos a atopar a Carlos como membro activo do movemento cultural da comarca de Ordes.

Queremos a Carlos de volta a Loureda,  querémolo de volta na casa, entre os seus libros, os seus debuxos e os carreiros da contorna, contemplando a paisaxe da nosa comarca a través dos cristais que sen o seu ollar fican faltos de motivos para a transparencia, querémolo  ver comendo as súas comidas favoritas e máis cedo que tarde habémolo ver chegar ao seu fogar e recuperar o sono na súa cama baleira.

Rocío da Igrexa Prego, Concelleira do BNG en Cerceda

Do tempo, da desobediência, da justiça e da paz

O tempo que nos roubam.

William Shakespeare dizia “hai muitos dias em cada minuto”. 805.680 minutos e 13.128 horas depois Carlos segue fechado ‘preventivamente’ e -se acreditamos no dramaturgo inglês- ao amigo, vizinho ou companheiro, ao cidadám Carlos roubarom-lhe ja, por obra e graça do régime de excepcionalidade encoberto, muito mais dos já de por sim injustos e arbitrários 564 días que leva presso no que, primeiro terrorista e depois Nobel da Paz, Nelson Mandela, deu em chamar o ‘gris deserto de formigom e silêncio’.

Tempos roubados. A Carlos, á sua familia e amigxs…. a todas. Para sermos honestos devemos reconheçer que a nossa vontade rebelava-se contra a nossa raçom; ressistindo-se a primeira a conciliar este artigo com a segunda. Mas, finalmente, decidimosassumir como o mínimo imperativo solidário as palavras do anticapitalista  francês Jean Marc Rouillan “somos, também, o te mpo que estes cabróns nos dam em roubar”.

Nom nos deixemos enganar. No que som realmente expertos quem manejam as diversas cloacas do Ministerio del Interior é na gestom do tempo, na cronopolítica. Ou mais bem, na reduçom das dimenssons do tempo e do espaço. A cronopolítica aplicada polo populismo punitivo como instrumento de distracçom ante os problemas reais dos governos de turma. Desta maneira nom escatimam em deter, controlar e tratar de desbaratar o universo temporal e vital de Carlos ou de quem estimem precisso: ad maiorem gloriam da imprescíndível criaçom dum inimigo interno. Contudo, no seu câlculo de destruçom ignoram algo importante. Como deixou escrito Sartre “o importante nom é o que tenhem feito de nós, senom o que nós somos quem de fazer do que de nós tenhem feito”.

Da desobediência e dos exemplos.

Pensemos agora num mal momento. Num desses trances da vida no que os segundos convertem-se em minutos e as horas nom dam passado. Comprendendo a imensa longitude dum desses instantes poderemos figurarnos o que a Audiencia Nacional, o Estado (de excepçom), o Direito penal do inimigo mais o delírio das legislaçons de emergência feitas legalidade ordinária procuram impór com cada um dos 45 milhons de segundos que o Carlos leva presso. De início, um propósito: submeter, amansar, domar a quem oposto ao gris construi respostas de mil formas e cores. E no final, um objectivo central em tempos onde a gente exige e começa a se agitar: aleiçoar, delimitar linhas vermelhas. Exemplificar.

A história recente está cheia de nomes próprios e de excessos do Estado por exemplificar. Inumeráveis som os anónimos, os invisiveis. Nanni Balestrini, militante da Autonomia política que construiu a enorme vaga de subverssom social e cultural que atravessou Italia no final da década dos 70 foi acussado de ser um dos ‘instigadores teóricos’ (?) da revolta ulterior. Após ter que refugiar-se na França e ser julgado -e absolvido, por certo- escreveu no exílio Gli Invisibili (Os invissíveis). Provavelmente umha das melhores novelas arredor do binómio repressom-cârcere, quer dizer: o cenário que precissa construir o Estado para tentar encerrar e rematar a potencialidade de qualquer resposta social. Balestrini ensinou-nos, entre outras coisas, que a criminalizaçom e o cárcere forom -e serám- a principal receita dos governos temerosos do exemplo das pessoas que teimam por artelhar no presente um futuro mais humano frente à devastadora aplanadora neoliberal.

Igualmente falava Henry David Thoreau, pai da desobêdiencia civil, quando repetia com insistência em 1848 “baixo um governo que encarcera injustamente, o sítio adecuado para umha pessoa justa é também o cárcere”. Que a humanidade, nas suas diferentes expressons sociais, avança graças a quem por meio da desobediência vai desmontando legalidades injustas ganhando legitimidade e construindo justiça é umha obviedade. Ai estám as vidas de Voltaire, Gramsci ou Mandela. Rosa Parks, Emmeline Pankhurst ou Malala Yousafzai . De invissíveis a vissíveis. Cada quem no seu tempo. Cada quem no o seu lugar partilhando um comúm denominador que é, a um tempo, comprometido e comprometedor: a acussaçom de ser violentos em mundos onde o monopólio da violência é aplicado polo Estado, precissamente contra os seus próprios cidadaos.

Porem, na decadência do Regime da Transiçom deveríamos ter bem sabido o que se dizía ao calor da caída do Antigo Regime. Nom hai pior tirania que a exercida baixo a sombra das leis e a apariência de justiça.

Da justiça.

Hai quem dí que a justiça é a verdade em acçom. Nom obstante, desde a justiça do Estado tilda-se de radicais e acussa-se de terroristas a quem questionam um statu quo no que a desigualdade e a pobreça crescem exponencialmente, alongando qualquer vestígio da verdadeira justiça, a justiça social.

Mas estám errados: ‘Oker Dabitza’. Isso dizia Josu Muguruza, basco de esquerdas assassinado em Madrid um 20 de novembro de 1989 após ser eleito deputado.

Oker Dabiltza, estám errados, sim, e nom deveriam esquençer que ante os olhos e a consciência de cada vez mais pessoas neste pais que teima por seguir esperto, a condena do inocente passa por ser a condena do juiz.

Francisco de Quevedo apostilhou também no seu idioma, em castellano: “Donde hay poca justicia es un peligro tener razón”. Era pola sua parte um grego, Aristóteles, o que apontava “volvemo-nos justos realizando actos de justiça”. Vai sendo hora, sendo justos e justas, de construirmos muralhas humanas de liberdade que traiam de volta a Carlos a Loureda e que impidam que levem a mais.

A conclussom é clara: o poder cria a lei, mas som as oprimidas as que tenhem de criar a justiça. Martin Luther King, negro e oprimido, manifestou-no com claridade: “A verdadeira paz nom é a ausência de tenssom, é a presença de justiça”. E ai estamos, conscientes do tempo e a gente que nos roubam, procurando que devolvam para a sua casa a Carlos e a tantas outras às que nunca deverom arrincar.

No fim de contas é esta umha questom de direito. É polo tanto umha questom de justiça. E sim, também umha questom de paz.

Antón Gómez-Reino, tone e Rubem Centeno Paradela

 

Poema para uma estrela

(Para um desenho do Carlos Calvo)

Uma estrela verde pintada
numa folha de quadrinhos escolares
com cheiro a bosque e a liberdade

As palavras: borboletas soltas pela folha
como frutas silvestres orvalhadas
ou como se chovesse lágrimas

A estrela vermelha já nem se atreve
roubam de nós o céu e as mãos da vida
roubam de nós a voz da esperança

Sugam-nos a seiva que tanto precisamos
para cuspi-la no chão sem sequer saborear

Com arrogante desprezo por sermos
Matam-nos sem sentir como dói a nossa dor

Mas nós acharemos a cura para sua mordida
acharemos o antídoto para seu veneno

Nos temos a nossa Estrela verde
para semear na Terra a esperança

 Concha Rousia 26,1,14 

Quem toca a concelho

Toda paróquia precisa de quem repique os sinos. Convocar a vizinhança quando há morta ou morto, quando há festa, quando há lume, quando há roga ou ajuda, quando há concelho, exige disciplina, atenção e sensibilidade. Durante alguns dos episódios mais escuros do agrarismo, como o de Sobredo, as badaladas chamaram à defesa coletiva da comunidade, acrescentando-se as bombas de palenque para ir além da paróquia e mobilizar as solidariedades da velha treba.

Na (i)lógica do pensamento repressor, uma estratégia recorrente na secular luita por desmobilizar o povo é a de prender o sineiro. E, assim, quando o Carlos tocou a concelho para convocar a mancomunidade das boas e generosas, houve quem pensou que sem sineiro esmoreceria a assembleia. Não foi assim. Mesmo que não se colocasse o remate no pico no palheiro por faltar entre as chamadas à roga os apeiros certos e a experiência precisa, dos restos da malha agromaram as sementes que todas e cada uma de nós levamos para a casa.

Levaram o Carlos para a Terra Ancha achando que prenderam o sineiro mas descobriram que na aldeia, na paróquia, na comarca e no País surgiram centos de braços repicando a toque de concelho num brado ensurdecedor. Achavam que levaram o campaneiro, mas polos velhos caminhos a Castela, dos que quase ninguém lembra, enveredou um segador. Um segador dos que sempre voltam na hora de empenar o concelho novo.

Joám Evans Pim, membro do Partido da Terra de Vila Cova e da Associação Véspera de Nada por uma Galiza sem petróleo

Fim ou princípio?

David Brooks

Umha bicicleta passa a toda velocidade por Broadway com umha enorme bandeira na que se lê: “Arrepende-te. Regressa a Jesus”. Um monge tibetano presenteia cartazinhos que oferecem um caminho para superar todo o negativo. Um grupo de boas intençons trata de falar com os peons sobre os perigos mortais dos combustíveis fósseis outro pede contribuiçons para crianças no mundo que nom tenhem para comer, outro mais para resgatar da extinçom mais animais. As noticias nutrem o pessimismo e o temor (mas os anúncios invitam cada vez mais a pam e circo). Todo parece indicar que estamos perto da fim do mundo.

A disfuncionalidade espectacular de Washington nestas últimas semanas comprovou que nom tem nem ideia de como resolver os problemas de fundo que padece. Pior ainda é que o acordo político nom foi para gerar emprego, elevar salários, investir mais em educaçom e infraestrutura ou abordar a mudança climática, senom para analisar como reduzir ainda mais o gesto social para controlar o déficit e a dúvida.

Alguns afirmam que estes som sintomas do fim do império estado-unidense. Chris Hedges, jornalista prémio Pulitzer, correspondente de guerra para os grandes meios e agora crítico furioso dumha cúpula política e económica dedicada a empiorar a vida das maiorias, escreve no seu artigo en Truthdig que “os últimos dias de império som carnavais de loucura. Estamos no meio do nosso, caindo cara adiante enquanto os nossos líderes invitam à autodestruiçom económica e ambiental. Suméria e Roma caírom assim, como também os impérios otomano e austro-húngaro. Homens e mulheres de mediocridade assombrosa encabeçavam as monarquias de Europa e Russia em vésperas da Primeira Guerra Mundial. E Estados Unidos agora, no seu próprio declive, oferta o seu elenco de débeis, parvos e retardados para guiá-lo à destruiçom… Se tivéssemos algumha ideia do que em verdade nos está a passar… teriamo-nos amotinado”. Adverte que “o nosso colapso arrastará todo o planeta”.

Mas talvez é a fim só desse mundo. Se um evita esse torrente de notícias de tragédias e horrores, de repente assomam outras cousas. Algumhas som quotidianas: Mestres que educam o próximo Martin Luther King ou Albert Einstein, ou os poetas da próxima geraçom, apesar das reformas que tenhem o propósito de esmagar a dignidade, a imaginaçom, a beleza e quase todo o nobre.

Também há, todos os dias, música subterrânea que rompe com a sua beleza o cinzento do que nos prometem os peritos sobre a fim do mundo. Aparece de súpeto um reggae tocado por um grupo que durante o dia trabalha em construçom; tambores árabes ou africanos em parques que invitam com os seus ritmos antigos a festejar o agora, e de aí o amanhá.

Há iniciativas para juntar pessoas para contarem-se contos, guardar a memoria colectiva, trocar experiências, defender-se e conspirar em criar um outro futuro. Isso ocorre nos campos de Florida com a Coligaçom de Trabalhadores de Immokalee, nos sótâos de igrejas em Sunset Park, Brooklyn, em centros de cultura e educaçom popular nas montanhas de Tennessee (o Highlander Center), como através do hip-hop radical nas ruas deste país.

Há múltiplas luitas e acçons em contra do fim do mundo por todo o país, desde as recentes acçons directas de imigrantes e os seus aliados em Arizona e San Francisco para deter deportaçons como as de jovens indocumentados que desafiam as autoridades de migraçom berrando “indocumentado e sem temor”. Também há iniciativas locais contra a violência entre jovens nas ruas de Chicago, ou esforços sociais por recuperar morada para os que perderam as suas casas na crise.

À vez, há um fenómeno de longo prazo para construir bases económicas que procuram evadir o modelo económico baixo controlo de Wall Street.

Hoje, 130 milhons de estado-unidenses som membros de cooperativas de consumo, produçom e crédito, e mais de 10 milhons participam dalgumha maneira em empresas propriedade dos trabalhadores. Também há milheiros de “empresas sociais” manejadas de forma democrática para ganhar dinheiro e cumprir com um propósito social mais amplo de renovaçom comunitária, desenvolvimento sustentável e redistribuiçom da riqueza. E há iniciativas que estabelecem redes de produçom e consumo, e também de apoio mútuo.

Talvez outro mundo nom só é possível, senom que já se está a construir.

(Publicado originalmente em Zazpika Gararen aldi zahia, nº 770, 27 de outubro de 2013. Traduzido para o galego/português)

Ave branca

Manuel Meixide.

                                                              Para o Carlos, com agarimo.

  Tu és a liberdade.

Ninguém pode cortar

as asas da tua consciência,

só tu podes deixar de voar.

Carlos, tu és a liberdade.

Desde a terra observo humilde

o voo circular da tua ave branca,

as minhas asas encolhidas

desafiam agora o fio do vento.

Voa ave branca,

amostra-nos o caminho,

tu és a liberdade.

Só tu podes deixar de voar.

Toupas incómodas

Ao Estado de excepción preocúpanlle as toupas… e que se fale del. En Cen poemas apátridas Erich Fried encadernou versos que desafían aos poderosos. «Non é a excepción / senón o Estado de excepción / o que confirma a regra / Que regra? / Para que non se poida responder a esa pregunta / proclámase o Estado de excepción». Ao onde non alcanza o silencio silenciador dos gobernantes da excepción chegan os muros dos cárceres para esmagar a liberdade dos que sofren cativerio e intentar sufocar a de quen, desde fóra, retruca ou aspira a subverter a orde dominante.

O Estado de excepción (convertido en norma) teima en ampliar os muros do seu Estado penal achicando os dereitos de cidadanía e non hai que ser especialista en enxeñaría social para recoñecer na política do medo e na cultura represiva as súas materias constituíntes. En tempos de crise, ofrécenos a súa faciana amigábel como Estado de seguridade; mais, nin con toda a súa cosmética e retórica narcotizante, é quen de disfrazar a súa auténtica natureza como emenda á totalidade da democracia.

A democracia aléitase co capital de confianza dos cidadáns. O Estado de excepción asenta os seus alicerces na desconfianza e a súa argamasa fundamental non é outra que un todopoderoso medo. «Máis temíbel resulta a omnipotencia dos medos; poden filtrarse por calquera curruncho ou fírgoas dos nosos fogares e do noso planeta». Zygmunt Bauman deixou así sentado que este medo é líquido e que se abre paso polas moitas fendas que fracturan a nosa vida en común proscribindo o disenso, a diferenza e a crítica.

Malia á súa condición líquida, o medo fabrica, no entanto, realidades moi sólidas que podemos identificar, sen moito esforzo, como indiferenza social, apatía cidadá, pasividade política ou servidume insolidaria. Todas son etiquetas patolóxicas da dominación dunha minoría que atesoura desorbitados beneficios coa apoteose criminal do Archicapitalismo, esa manifestación da barbarie que é enxalzada como civilización suprema por neoconservadores e ultraliberais.

En Galiza, ademais, o medo destílase como dependencia. A historia da nación aínda pode ser narrada como o desexo colectivo por construír unha sociedade de soberanía para decidirmos libremente sobre os nosos bens comúns, pero son innegábeis os éxitos –pasados e presentes– dos arquitectos da dependencia. As elites da gobernanza do medo converteron o autogoberno cidadán nunha factoría de submisión e o seu malfadado produto en Galiza non é outro que o que Daniel Salgado chamou «o país borrado».

Non atopo descrición mellor que os seus versos, en Días no Imperio, para retratar o estado de abaixamento ao que nos condenan: «Está o país borrado, del non agardes / máis que un lugar húmido / pouca visibilidade, xentes / perdendo e a paisaxe afogada de quen se deixa. / o país apagado para que chores logo de / mirar o álbum de familia». A dependencia duns cidadáns que se deixan trae, como recoñecemento do Estado do medo, unha nación abafada, borrada, apagada.

Con todo, moitos e moitas estamos convencidos de que o campo do posíbel é moito máis amplo do que a ideoloxía dominante nos deixa enxergar e recoñecese, cada día máis, que case todo o que é necesario e desexábel, en termos de liberdade e igualdade, fica fóra do campo do posíbel que cartografan as oligarquías financeiras e os seus caseiros políticos. Dese irredutíbel convencemento abrolla a desconformidade, a resistencia, a radicalidade da crítica, o disenso e a rebeldía; recordatorios todos de que a historia de mañá aínda non está escrita.

Esa rebeldía desconforme é o ecosistema das toupas que subverten os alicerces dunha orde de inxustiza chamada a ser derrotada ou daquelas outras que, solidariamente, escavan túneles por debaixo dos muros do cárcere para adiantar a volta para Loureda. Son esas toupas as que causan tanto desacougo ao Estado de excepción, aos seus inquisitoriais tribunais e ás sentinelas armadas do seu esterilizante autoritarismo.

Manuel M. Barreiro, analista político, editor e consultor de políticas públicas

Repressom: a ira do amo

Quando escrevo sobre repressom sempre ponho sobre o tapete um fator que é comum denominador nos casos mais recentemente conhecidos de açom repressiva com finalidades políticas na Galiza. Aos fatores de arbitrariedade, desproporçom e seletividade temos que lhe acrescentar o evidente ódio de classe.

Se por algum motivo se odeia no estado espanhol ao nacionalismo galego é pola sua identificaçom com as classes populares e, nomeadamente, com a classe operária. As luitas populares mais heroicas e mais duramente reprimidas no nosso país levárom por bandeira a bandeira da pátria e nom passa desapercebida essa estrela vermelha do socialismo.

Desde a luita das Encrobas ou contra a central nuclear de Jove, até as últimas greves do metal em Vigo, passando polas mobilizaçons em defesa do setor lácteo, ou em defesa do naval, ou as mobilizaçons contra a catástrofe do Prestige, ou contra a LOU, nengumha delas teria passado polos duros episódios repressivos que passou se nom estivesse no méio de alguma maneira o conflito nacional. Nom se teria manifestado essa repressom com igual crueldade, se nom aparecesse nessas mobilizaçons desafiando o vento essa bandeira com coraçom vermelho.

No caso da repressom ao independentismo galego, sob o argumento com frequência da “luita contra o terrorismo”, sabem que esse independentismo é o único que propom a ruptura radical com a ordem de cousas que o capitalismo nos impom. O capitalismo europeu confina-nos numa marginalidade nom provocada pola nossa falta de capazidade para produzir e competir em termos de livre mercado, mas porque à oligarquia espanhola e ao capital lhes interessa um outro papel para a Galiza, que é um papel passivo, residual e dependente.

Quem tem a força para rebelar-se, e também os motivos, contra esta agonia desesperante à que nos condenam como povo, é a juventude trabalhadora, sem perspectivas de umha vida digna. Sabem que essa juventude desempregada, avocada a emigrar, silenciada, manipulada, condenada à alienaçom, pode rebentar se vê referentes combativos nos que achar-se reflectida. Por isso se orquestram autos de fé como os que ultimamente contemplamos, com detençons e registos espetaculares, juízos com um seguimento mediático tingido de sensacionalismo alarmista…os “cachorros” fanatizados, incubados e socializados no ódio, adoutrinados, som exibidos publicamente como troféus, como alimanhas caçadas.

Os que conhecemos a Carlos Calvo e outra gente da sua contorna sabemos que nom som cachorros de nada, que se som filhos e filhas de alguma cousa é do povo trabalhador galego, que nom receberom nengumha educaçom no ódio, nem sequer umha educaçom diferente à que recebeu outra gente da sua geraçom, nom sendo a que lhe puideram dar as famílias caso de que venham de umha família com tradiçom nacionalista, que nom sempre. O único que diferencia a estes jovens galegos em prisom da gente da sua geraçom é que em lugar de apostar polo cavalo ganhador e entregar-se à alienaçom das drogas, do consumismo desenfreado, do chovinismo espanhol e à adoraçom acrítica a ídolos da cultura de massas ou o desporto de elite, decidirom que queriam ser mulheres e homens livres de toda opressom. E que a luita para combater essa opressom estava no movimento cultural, linguístico, ambientalista, feminista, operário, mesmo desportivo. E que essa luita às vezes tinha lugar fora das margens da legalidade espanhola imposta.

Se o seu desafio às leis nom tivesse componhente de classe, se o seu desafio nom tivesse intuitos libertadores e se amparasse no darwinismo mais reacionário, se nom ameaçasse as estruturas de poder e tivesse no alvo aos e às mais débiles, nom haveria nem a acossa policial nem o assanhamento judicial que costumam sofrer.

Como som possíveis condenas de anos por “enaltecimento do terrorismo” por um lado e nulas consequências frente a declaraçons de adessom ao ideário franquista por parte de cargos públicos polo outro?

Como é possível que um pretenso artefato explosivo em qualquer local ou instalaçom vazia seja mais “terrorismo” do que agredir, e nalgum caso mesmo assassinar a pessoas pola sua raza, a sua orientaçom sexual, a sua nacionalidade, ou mesmo a sua apariência física?

Se o terror se exerce desde o patronato, desde o aparelho do estado ou desde a igreja, porquê tudo acaba diluindo-se num silêncio abafante?

A única conclussom, é que sair do rabanho tem um preço realmente elevado. Desde o aparelho de propaganda que é a mídia fomenta-se o auto-ódio coletivo que empele a desafetar-se desses membros da sociedade que se desmarcam das regras do jogo. A trabalhadora grevista que rompe umha máquina da fábrica, o operário que se enfrenta fisicamente ao patrom, o jovem que fai pintadas políticas no seu bairro, a estudante que expulsa ao contino esbirro da assembleia, o piquete que decide fazer umha barricada incendiária nos accessos ao polígono industrial ou o pessoal manifestante que reage a umha carga policial repelindo-a com paus e pedras, som umha nódoa na normalidade democrática que cumpre isolar. Nom som representativ@s da sua classe, que teoricamente nunca sofriria repressom se levasse as suas reivindicaçons pola via legalmente estabelecida, nem som representativ@s do seu povo, que é um povo pacífico, acolhedor, civilizado (é dizer, servil)

Evidentemente a solidariedade deve conscienciar ao povo de que qualquer de nós pode ser umha dessas pessoas que a dia de hoje permanecem em prisom, às vezes com acusaçons fruto da criatividade jurídica repressiva da Espanha e noutros casos, sem sequer juízo nem motivo suficientemente explicitado. Nom podemos deixar que os nossos inimigos se encarreguem de expedir salvo-condutos de bondade e legitimidade entre nós. E devemos defender sem nengumha ambagem que devem estar fora da prisom, que devem voltar à sua Terra, que devem ser devoltos aos seus amigos , às suas famílias. Que nom nos mutilem nem do seu exemplo, nem da sua força.

Ramiro Vidal Alvarinho, escritor e ativista cultural

Pra ti, “Carlos Bra”

… nom é um limiar!

Hoje, na Cova Ribeira, no meu cochovelho,

fixem um sanghradoiro no meu peito.

Pingha a pingha boto a minha genreira fora.

Escoito o som da augha, o estranho cantar

do Renlo no silêncio da noite e as folhas das

arvres que venteam na derradeira lua o

remate do estio.

Quixera falar de tantas cousas, mas a minha

cachola nom está aqui. Está longe, longe da

minha terra. Num cortelho sem portas sem

jinelos, num mar de terróns telheiros onde a

liberdade tem a cor da palha.

Ceibo este besbelho que alouminho na

minha mam, no riu, coa esperança de que na

sua metamorfose em cavalinho do demo te

vaia buscar, e ti a canchaperna, a cavalo del,

voltes pra Loureda.

Pra ti, “Carlos Bra”, Carlos Calvo Varela.

Cochiquí.

(O blog O Cortelho da Laracha feito livro de presente para Carlos)

Somos e estamos

Conhecim a Carlos entre as cores dum debuxo. Nom vim de forma direta a cor dos seus olhos mais sim sua mirada sobre as árvores, as pessoas, a música, a força da terra, a sensaçom dum páxaro no ar, a destreza dumha muinheira ou a ledícia dum sol que assoma tras um rio. Nom toquei suas mãos mais sei como som as curvaturas das suas letras, os “a” redondos ou os “m” com umha mui ligeira onda, quase sendo umha linha, caminhando por riba das pautas dum caderno. Tampouco participei com ele em debates de taberna mais escrevemos ideias e partilhamos pensamentos que acostados em papéis viajam em caixas e bolsas por outras terras baixo um fólio dobrado que leva debuxada a cara dum homem que nunca vimos pero que é real, que nom entende a nossa fala mais que governa em nós.

A primeira linha da minha primeira carta, a primeira linha da sua primeira carta, falamos à nossa maneira da empatia popular. Escrevo ogalhá de um golpe telepático che pudesse contar tudo o que quero expressar e ele resposta “depois de médio ano encerrado, acredito firmemente no poder “das ondas telepáticas do povo”. Continuo com a pergunta de como nos roubam palavras da nossa vida, por exemplo “jornalismo”, onde trabalho sem ter emprego, e ele resposta “passa-me como com palavras como democracia, uns dias penso que vale a pena luitar polo seu significado verdadeiro, e outros que como já está tam manipulado e deformado é melhor tirar ao lixo com a palavra e ficar com o significado”. Sorrio quando leio em ele que “nom se compra o que tampouco se vende” e imagino seu sorriso quando vê escrita a frase também em mim. Ler ilusom, esperança, povo, fé, força, amor… sem dúvida debuxa os melhores sorrisos porque som as ideias quem erguem os músculos da faciana, som  sorrisos empáticos, os que dim que seguimos sendo pessoas no abrigo do primeiro plural, somos nós.

Nós somos todas as pessoas que choram, todas as que rim e todas as que berram. Somos a resistência das presas políticas, somos a luita das excluídas nos direitos reprodutivos e somos o direito da soberania dos povos, nós somos as dispersadas por políticas de gênero e de ideologia, somos as negras e as fusiladas nos cruzes de caminhos, somos a terra explorada, somos a memória histórica, as assassinadas por ser mulher, somos as trabalhadoras mais achouchadas polo sistema, as que lhes roubam a capacidade de luitar tendo como arma a miséria (cultural/econômica/social…), somos o carvalho, somos as raposas e os raposos, somos todos os sexos, gêneros e orientaçons inclassificáveis na dicotomia, nós somos a muinheira e somos Carvalho Calero, somos a história das avoas e os avós, nós somos Chelo Rodríguez e Moncho Reboiras, somos as mortas que seguem vivas e as vivas que seguem mortas. O primeiro plural é a igualdade da diferença, a uniom das plurais, o laço da solidariedade que nos une e o que nos faz fortes, somos nós. Criamos com atos cativos a mudança do nosso mundo próximo, e fazemo-nos a nós mesmas, distinguimos às pessoas entre as cores dum debuxo, vemo-nos sem ter que olhar e sem tocar conseguimo-nos sentir. Um povo é esse que luita por todas as pessoas que o componhem.

Dalgum modo, na mesma forma em que afastado e arrancado de nós, Carlos continua sendo o amigo, o filho, o amante, o mestre, o companheiro e aluno, Galiza segue a ser umha terra de sementes e um povo com gesto de se erguer. Estamos juntas e de volta, estamos à carga, e se esbaramos ou levamos golpes, soportarémo-lo porque já temos a consciência, já sabemos que nos imos pôr em pé.

Ana Viqueira, jornalista e ativista feminista

Se a infancia nom fosse um cárcere

Tenho que compor um artigo neste magnífico blogue e custa-me nom escrever com o fígado, que é o que me doi ao sentir as injustiças. Sempre que penso nalgumha companheira sequestrada sinto um sofrimento mui intenso. O meu corpo, meje-se, protesta, revolve-se e, sobre tudo, resiste-se. Depois de tantos anos neste estado de excepçom, há algo em mim que se nega a aceitar esta realidade.

O outro dia vim umha imagem que me deu arrepios. Umhas avoas iam com as suas netas dando um passeio, duas gemeas, teriam perto de dous anos e as meninas iam … atadas com correas!! Cada vez que se moviam as avoas davam um tirom forte e diziam “NO!”. A imagem nom deixava indiferente a ninguém, penso que tenho visto cadelas com melhor trato que estas duas meninas. Fiquei em shock.

Quando cheguei a casa, puxem em google “correas para nenos” e aparecerom muitas entradas falando deste “arnés para paseo” (sic!). O seu uso cada vez é mais geraliçado e, como sempre, fai-se pola bem e segurança da menina (sic!).

Nom podo quitar-me esta imagem da boca do estómago. Assim se reproduz a violência sistémica. Essas meninas esperam TODO das suas coidadoras, sobre todo, contacto, acompanhamento e afecto. Em lugar disso, atopam uns carcereiros. Mas nom som as únicas, por desgraça, muitas meninas nascem e medram assim, atadas. A sua sorte depende da autoridade arbitrária, duns carcereiros.

Eles decidem-no todo: que, quando e quanto comem, quando e quanto dormem, que, quando e como sentem, onde entram e saem, com quem falam, qual é o seu circuito de passeio, quando e como voltam para a cela, etc.

Arbitrária porque as meninas nunca sabem como, quando, onde e por que. Todo depende do humor e o antolho dos seus carceeiros. Nunca há explicaçons e, se as há, som igual de arbitrárias.

Como a cadea, este processo represor legitima-se pola “re-inserçom social”, é dizer, “polo seu bem”.

Como serám essas meninas no futuro? Sentirám que os seres humanos som umha ameaça, que nom podem confiar em ninguém, que o mundo é hostil e que más val que existam cadeas para reprimir e conter porque as pessoas dan medo. A vida nom é umha linha recta e pode que se liverem do trauma de medrarem numha cadea. Mas vam te-lo mui difícil.

Umha das muitas cousas que sinte umha pessoa quando sae da cadea é a vertigem.

Depois de tanto tempo, atopar espaços mui amplos, abrumadoras multitudes, o desconcerto por um horário nom marcado, etc; pode resultar mui duro.

Esta sensaçom de vertigem ilustra mui bem o que nos acontece às adultas depois de tantos anos de cativerio. Muitas prefirem voltar ao seu espaço de confort, sem perguntas, intramuros, porque ao sairem de ai, sentem vertigem.

Quando criamos construimos futuro. Mas é umha tarefa difícil, por isso precisamos tribo.

Umha tribo formada por pessoas generosas, que practiquem a sororidade, que os seus braços sejam um mundo melhor.

Carlos é dessas pessoas. A pesar de estar entre muros, nom conseguim te-lo preso. As suas palavras chegam-nos como ar fresco neste presente insufrível, descongestiona as arterias.

É dessas pessoas generosas e honestas que fam parte da nossa tribo de maternagem e a nossa tribo chama por ele, quere-o de volta para a casa!

Olalha Barro, amiga de Carlos.

Referentes

Quem queira ser rei, seja ponte. Dito galês.

Há gentes que são referentes para muitos de nós. Não se trata apenas e cá da valia intelectual, da coerência humana ou ideológica, do exemplo: quanto e sobretudo do ânimo agasalhador nas suas palavras e do universo que brilha nos seus olhos no momento de iniciarem um projeto, uma pergunta, uma explicação; em como giram arredor procurando-nos ao trabalharem e dizendo com sorriso “trabalharmos”; no jeito que desprendem os seus movimentos e acenos camaradas. Da maneira cumplice em que são quem de abranger-nos com essa palavra, com essa olhada, e meter-nos nos projetos, trabalhos, diálogos em que se andem.

Desta gente, felizmente há avondo na Galiza, pátria fascinante de projetos, labores, sonhos e atividade humana prodigiosa e incessante desde a noite dos tempos.

Bem raros entre os referentes são os referentes comuns. Essa pouca gente que na Galiza é capaz de sair do seu bando, do seu clã, do seu castro, da sua paróquia, da sua organização ou hierarquia e pôr-se a escutar, a conversar, a debater pausadamente pensando decote em colaboração e melhora com pessoal doutros espaços, doutras cores ou bandeira, doutros castros ideológicos, doutras paróquias mentais.

Deste gente, da ginea de Artur e em tábua redonda permanente, felizmente, há sempre alguma na Galiza, de guarda, em cada época e em qualquer lugar.

Erra o Estado com todas as suas ferramentas de repressão, erram os seus propagandistas no panegírico e invenção de políticas e estratégias, erra tanta censura, tanta advertência, pois nunca a cadeia, nem o isolamento, nem a crueldade inútil serviu mais que para fazer mais presentes e mais sábios os verdadeiros líderes sindicais, sociais, nacionais, revolucionários.

Exemplo, referente, motivação, conversa, prosa brilhante e instigadora, muitas são as saudades que tenho de correios e palavras de gente nunca tanto coma hoje presentes para mim, mais e mais referentes cada dia para tantos e tantos tão diferentes.

Ernesto V. Souza

Carlos visita a Antom I

Nunha cela da prisión

SKURATOV (director do departamento de policía.)

Ola. Non me coñece? Eu si o coñezo. (Rise.) Xa é vostede célebre, eh? (Mírao.) podo presentarme? (KALIAYEV non di nada.) Non di nada? Entendo. A incomunicación, eh? É duro, oito días incomunicado. Hoxe suprimimos a incomunicación e terá vostede visitas. Ademais estou aquí para iso. Xa lle enviei a FOKA. Extraordinario, verdade? Pensei que lle interesaría. Está vostede contento? É bo ver caras despois de oito días, non?

Os justos. Albert Camus

Olá Carlos!

Bota-se-che muito de menos. Hai unhas semanas foi a entrega do prémio Roberto Vidal Bolanho para o blogue De volta para Loureda, e puidem comprovar que todas as que estavamos alí che botavam em falta. Mais que a entrega dum prémio, semelhava um acto de protesta, o protocolo desaparezeu e todas as pessoas que subirom falar, o fizerom cheias de carragem, mas também cheias de empatia e de solidariedade, começando por Charo: “esta celebraçom, para além de ser umha trincheira de resistência da cultura nacional, é um exercício de justiza”. Precisamente há umhas semanas, falando con ela sobre o blogue, comentou-me que se me apetecia, podia escrever algúm artigo, e ainda que nom se me dá muito bem isso de escrever, accedim. Nom tinha muita idea sobre que falar, porque já está todo dito, mas quadrou-lhe que na última visita que figem para ver a Antom, fum com Xiana, quem também tinha pensado escrever no blogue, assim que durante o caminho fomos falando-o e finalmente decidimos que publicariamos as cartas que cada un de nós che mandasse. Mira ti, que parvada.

Sabes que non a conhecia?, assim que a viagem, ademais de para visitar a Antom, valeu para coñecérmo-nos. Conduziu ela todo o trajecto porque seica deste jeito se lhe fai mais levadeiro. Durante a viagem, tivemos un par de pequenos contra-tempos. O primeiro, e vas rir, foi que ao pouco de saír já nos perdemos em Alhariz. Mira que é bem difícil perder-se em Alhariz, pois tivemos que parar a preguntar-lhe a umha mulher que atopamos. O segundo foi já chegando à cadeia, resulta que estavamos tan entretidos a falar que nengum dos dous nos demos conta que já alumeava o piloto do depósito e quase ficamos tirados. Tivemos que dar volta em busca dumha bomba de gasolina, e quando estavamos às voltas por Aranjuez, démo-nos conta dun detalhe: Ti tes visto algumha vez um polígono industrial en construçom? Explanadas de terra sem vegetaçom con moreias de escombros, pois assim é Aranjuez, mas resulta que lá nom há nengum polígono em construçom, é assim sempre. Cousa cativa. Faziamos brincadeiras sobre isto, e que houbera essa paisagem tam miserável, no seu sentido mais literal, sentiámo-lo como umha vitória moral: nós ainda nom conseguimos a independência, mas vaia merda de país que tenhem.

Aparte desses dous pequenos contra-tempos, a viagem foi tranquila. De caminho, entre conto e conto, reparaba na paisagem, do jeito em que esta pasava, deixando cada vez mais longe o meu mundo, todo o que me é familiar, vendo como forçosamente se sucediam os quilómetros. Lembrava umha história, certa ou nom, que me tinham contado na casa. Umha vizinha da aldeia, já anciá, o dia que por primeira vez tinha que fazer umha viagem, por necessidade, claro, porque tinha que ir ao hospital a Compostela, ao passar à altura de Padrom, soltou: “Ai minha filha, que ghrande vos é o mundo”. E dalgum xeito tinha razom, viajar por terra, ao contrário de faze-lo em aviom, fai-che consciente da distáncia, fai possível apalpar a dispersom, percever em toda a sua solidez o arredamento ao que sodes sometidos. Reparava no feito de ter que fazer mais de mil quilómetros para estar tam só corenta minutos com um irmao. Erguer-te ainda de noite para chegar com tempo à visita e nom estar de volta na casa até a noite seguinte. Todo o dia no carro, parando um par de vezes só para botar gasolina e comer algo. Pero era un pequeno sacrifício que pagava a pena para estar co Antom.

Nas viagens de ida, sempre levo um nó no estómago, e na garganta outro, sobre todo quando já falta pouco para entrar. Tenho medo, medo a chegar à cadeia e velo, porque non sei como estará. Tenho medo a que apareça em aquel aséptico locutório de cristal e ve-lo sofrer. Porque a cadeia, e especialmente a dispersom, está feita para que o preso sufra, para castiga-lo, para tortura-lo. Quando escuito falar de reinserçom, nom podo mais que chamar-lhe parvo a quem fala neses termos, porque há que o ser para ainda acreditar en las bondades del sistema penitenciario. Isolar umha pessoa para que se reinserte na sociedade? Cumpre ser mui parvo, foder! Quando falam de reinserçom, imagino que falam de rendiçom, senom nom se explica.

O que che contava, antes de entrar sempre tenho medo, mas nada mais ve-lo vir polo corredor dos locutórios, torna-se alegría. Sempre ven a surrir. O medo desaparece. Senta e falamos. Preguntámos-lhe como é a sua vida dentro, que é o que fai para se distraer. Sorprénde-me que nos diga que nom tem um minuto livre. Que se lhe vai o día entre estudar, ler, desenhar, contestar às cartas e fazer exercício nas poucas horas que pode saír ao pátio. Mas el, está interessado no que passa fora, nom para de fazer perguntas sobre o que passa em Compostela, sobre os amigos que temos em comúm, sobre os ánimos da gente,… já sabes como é. De repente, cortam o som aos altofalantes e temos que rematar falando a berros. Sempre ficam muitas cousas por dizer, corenta minutos nom dam para nada. Despedímo-nos. Doi deixa-lo alí.

À volta, venho mais animado, cansado, mas com força, muita força. Antom é forte. Ver que nem o pior dos castigos o dobrega, que nem sequer essas formas de tortura que chamam dispersom e isolamento lhe arrincam o sorriso, que a pesar da distáncia, mantém essa actitude tam possitiva, contagia-me. Parece mentira que seja ele, estando preso, quem me contagie a mim de optimismo, quando eu já som optimista normalmente.

Está visto que puiderom secuestrar-vos, que poderám reter-vos o tempo que desejem, mas nunca vos poderám julgar. Estades por cima das suas leis.

Saúde e Terra, Carlos.

Ismael Saborido. 

Carlos visita a Antom II

Carlos,

presta lerte e ver os teus debuxos, sabes? Antom tamén debuxa. E Teto. Teto mesmo fai pulseiras de fío. Sodes uns artistas. Eu enviolles un debuxo tamén de cando en vez. Os últimos creo que non pasaron. Cando menos os que lle enviei a Antom. Fun visitalo e díxome que non lle deran a miña última carta porque tiña cousas pegadas, ou porque tiña cousas impresas, non escritas a man, e pegadas. Non sei ben, pero non usarei pegamento para escribirvos. Nin recortes.

Fun visitar a Antom con Ismael. Non nos coñeciamos e estivo ben a viaxe con el. Son seis horas e pico ou sete, depende do que pares, ata Aranjuez. Pasamos máis de 15 horas xuntas. Falamos de moitas cousas. Escoitamos moita música. Mesmo escoitamos a Antom polo camiño porque Ismael conectou o seu teléfono á radio do coche e tiña gardada unha conferencia que dera nalgún centro social e que se pode descargar en ivoox. Explícase moi ben.

Ismael xa fora máis veces. Ía máis preparado ca min. Levaba auga, laranxas, chourizos (de Lalín dixo que eran), queixo, bebidas estimulantes. Eu só levei un tarro cheo de té que penso que me acabei antes de pasar a Gudiña.

É mellor levar da casa todo o que precises para non rematar comendo un bocadillo malo e carísimo porque xa son bastantes cartos ir. O gasoe, as peaxes, todas esas horas. Unha outra tortura. (Sabemos que de pasarnos algo a calquera dos que imos de visita, ás familias, sería un crime de estado).

Non sei ben como estades aí dentro pero os baños da entrada da prisión Madrid VII estaban moi sucios e non había papel. Fun pedir e déronme un anaco dun rolo (te llega?).

Tamén se meteron comigo porque os seus trebellos non recoñecía ben a miña pegada dactilar (entra igual que esto siempre os pasa a los de Lugo).

Tocaba paquete cando visitamos a Antom. Levámoslle roupa de primavera, era abril, libros e banda deseñada que recollín o día antes na súa casa familiar. A súa nai regaloume camelias. Emocioneime un pouco aínda que penso que o disimulei. Pero levei unha das flores á visita e pasei polos controis medio nerviosa porque non se podía pasar aos locutorios con nada e eu levaba unha camelia xa medio murcha (nun só día, que cousa…) no suxeitador. Pero pasou e ensineilla. Pode soar un pouco a pastelada pero fíxome moita ilusión pasar coa camelia a velo. Pasamos corenta minutos con el e a min parecéronme quince como moito. Cando rematou o tempo foi coma se estivesemos empezando a conversa. Conversa que por certo levou el case, e isto é brincadeira, a xeito de interrogatorio. Pregunta para min, pregunta para Ismael, pregunta para min, pregunta para Ismael. Nós algo tamén preguntamos. Fai deporte, estuda, le moito, ve algo de tele, preocupalle a súa alimentación e debuxa. Estaba lindo, sorría moito e divertímonos falando d´A Fonsagrada, de Boiro, de Compostela. Do Novas da Galiza, da Radio Galega, das regatas de remo. Das amigas e amigos que temos en común.

E mentinlle.

Houbo un momento na conversa que falamos de que cousas pasaban por Compostela e acabamos por contarlle que sitios abriraran ou pecharan. El preguntou se saiamos moito. A min medio se me encolleu o estómago e dixen que algo si.

Saio bastante sería mellor e saio moito pareceríase máis á verdade. Supoño que me deu reparo. Así que espero pagar unha ronda moi en breve. Unha a el, outra a ti, outra a Teto… que lle prometin que este outubro comiamos o polvo no San Froilán.

Á volta de Aranjuez escoitamos case toda a discografía de Ataque Escampe. Detivémonos sobre todo n´A grande evasión. Penso que nunca escoitara con tanta atención ese disco. Dalgún xeito cada un escolleu unha canción. El quedouse con Sempre nos matan. Eu coa que se titula Febre.

Carlos, cando coñecín a Antom, hai case dez anos ou así, penso que eu tiña moita máis enerxía. A cabeza moito máis aberta e desexosa de armarse. Tamén era ben máis inocente e tiña menos rabia. Moita menos rabia.

E, Carlos, a través do cristal daquel locutorio cutre no que lle mentin a Antom, sentin que o quería moito e que a súa presenza e a súa forza lle devolvían aquelas ganas á miña rabia, á miña evasión.

Estes días xúlgannos a todas. E quero darvos xa unha aperta e unha camelia. Con calor. Sen cristal polo medio.

Polo momento, aquí che vai un bico grande.

Xiana Arias. Poeta e xornalista.

O tojolabal de Loureda

Umha das últimas vezes que coincidim com o Carlos foi na Biblioteca Ângelo Casal de Compostela. Essa tarde havia umha mesa redonda onde intervinham Borxa Colmenero, José Ángel Brandariz, Sandra Garrido, Miguel Fernández e Rui Pereira. Daquele ato surgiu um livro “Por uma democracia radical. Vozes subalternas contra o Estado de exceção”. O Carlos leu-no e sabe que a legislaçom de exceçom que sofre nas suas próprias carnes deita as suas raízes em Carl Schmitt, o arquitecto do modelo jurídico do III Reich. O dia 7 de junho de 2013, às portas do Marineda City, umha pessoa é brutalmente agredida pola polícia local da Corunha. O seu delito: Vender rebuçados. O seu lugar de nascimento: Nigéria. Demissons: Cero. Expulsons do corpo de polícias: Cero. O racismo vestido de uniforme e amparado pola legislaçom vigente. Tanto no caso do dissidente político como no do trabalhador migrante pune-se ou agrava-se a pena polo que o sujeito é, nom polo que o sujeito fijo. Em “A resistível ascensão de Arturo Ui”, Brecht adverte que ainda é fértil o ventre onde o monstro foi gerado. Confirmamo-lo dia após dia: Com Espanha todas estamos em perigo.

A força dos artigos do Carlos lembram-me a Kropotkin. Segundo narra nas suas memórias, depois de dous anos de prisom preventiva e doente de escorbuto, ainda tinha vontade de contar a história da Comuna de Paris ao presso da cela do lado. Kropotkin passou umha semana dando pequenos golpes na parede para lha contar de princípio a fim. Essa era a única forma que tinham para se comunicarem. O Carlos fai umha cousa semelhante. Vai petando contra o muro do silêncio mediático para nos explicar que ainda é possível a esperança. O tojolabal é a sua língua materna. Ele há querer negá-lo, mas tem uns decalques evidentes. Polo menos para qualquer pessoa que conheça a estrutura desta língua maia. Por exemplo, o que em galego dizemos “Eu dixem-che”, em tojolabal é “Eu dixem, tu escuitache”. A sintaxe do tojolabal exprime umha relaçom de complementariedade e responsabilidade entre os sujeitos, nom umha relaçom vertical e unidireccional sujeito-objecto como nas línguas indo-europeias. Esta cosmovisom fica plasmada no princípio fundamental do zapatismo: “Mandar obedecendo”. Embora tente ocultá-lo, Carlos Calvo pensa em tojolabal e traduze-se ao galego para nos fazer sonhar com umha nova Comuna de Paris onde nengumha pessoa fique excluída, nem nengumha geraçom passada ou por vir, nem nengum rio, nem montanha; umha futura República onde todas as formas de vida fagam parte do Nós.

José Luis Méndez, depois de quebrar Caixa Galicia, reformou-se com umha indemnizaçom de  16,5 milhons de euros. Para recapitalizar a caixa, umha das ideias mais brilhantes deste psicopata foi estafar milhares de famílias de classe trabalhadora. Carlos Calvo nom precisa ser reinsertado, José Luis Mendez sim. Todas sabemos quem goza da mais obscena das impunidades. Em 2012, o número de milionários no Reino de Espanha aumentou um 5,4%. Atualmente som 144.600 indivíduos com mais de um milhom de dólares. Ao mesmo tempo, o orçamento destinado para material de polícia de choque multiplicou-se por dezoito. Quem dixo crise?

Cada dia está mais claro quem som os responsáveis de administrar o terror. Que perguntem às vítimas das preferentes! Que perguntem às maes que tenhem de mandar as suas crianças à escola sem almorçar! Que perguntem à plataforma Stop despejos! Que perguntem à plataforma em defesa da saúde pública! Que perguntem à plataforma em defesa do ensino público! Que perguntem à plataforma contra a megamineraçom! Que perguntem a Queremos galego! Que perguntem às organizaçons feministas! Que perguntem às gadeiras! Que perguntem em Astano! Que perguntem em Barreras! Que perguntem em Bazán! Que perguntem, porque o único que sentirám vai ser um grito imenso disposto a tomar o céu por assalto: LUME! LUME! LUME!

Marcos Abalde Covelo. Dramaturgo

Carlos Calvo

Vai para quatro anos que, através de umha chamada, se me explicitava que uns moços e moças da bisbarra de Ordes iam desenvolver um acto de apresentaçom dumha nova entidade cultural.  Um acto para o que queriam contar com umha palestra que dera arredor da história do nacionalismo galego.

Aquela entidade daria-se em chamarFoucelhas. Associaçom Cultural da Comarca de Ordes. Quem estava na outra banda do telefone apresentou-se-me com o seu nome e primeiro apelido. Era, naturalmente, Carlos Calvo. Eu, naturalmente, aceitei.

Nunca lhe dixem ao Carlos -agora dalgum jeito estou-no a fazer- que aceitei nom só pola necessária iniciativa que significava, segundo as palavras do próprio Carlos, aquela associaçom, senom polo certeiro verbo dele mesmo. Destilava umha formaçom histórica, claridade intelectual e convicçom nacionalista pouco usuais nesta nossa sociedade.

O acto de apresentaçom de Foucelhas em Ordes fora exitoso. Ao meu ver, nom tanto polo elevado número de assistentes ao mesmo -o local empregado ficava ateigado-, como polo entusiasmo e vitalidade das e dos que alô estavam artelhando o referido encontro público.

Já nom só formaçom, claridade e convicçom, senom tamém ledícia, coma poucas veces tenho olhado, definiam ao Carlos naquele acto. Suponho que em grande medida por ver realizado o que fora um projecto ensonhado desde tempo atrás.

Infelizmente desde aquela altura, desde aquele primeiro encontro, poucas veces tenho parolado com ele -o trabalho no dia-a-dia nom permite apenas margem para o vagar-. Saber que fora forçosamente expatriado, ao igual que outras galegas e galegos, encheu-me de carragem… À sua vez, como fago agora, lembrei ao saber da sua expatriaçom as qualidades que aqui venho de resenhar e que, de seguro, terá ao seu favor estiver onde estiver.

Agardando que as companheiras e companheiros que botárom a andar a Associaçom Foucelhas sigam à frente dos objectivos que alimentárom a posta em andaina daquela entidade sócio-cultural, agardo naturalmente a pronta volta do Carlos à Terra, de onde nunca tivo de ser mobilizado forçosamente.

Uxío-Breogán Diéguez. Historiador e Docente

Con nitidez, en liberdade, sen atrancos

Efectivamente, hoxe máis ca nunca concordamos co poeta Joseba Sarrionandia cando no seu poemaLiteratura e revolución formula unha serie de preguntas verdadeiramente incómodas, paradóxicas e dunha lucidez estremecedora. Sarrionandia pregunta cousas como “que lle importa ao rapaz torturado se o poeta é un fingidor?” ou, a xeito de chiscadela ao lugar que agora nos acolle “Quen é Michel Foucault para quen se consome durante dez meses en celdas de castigo?”

Semella falarnos o poeta vasco da inutilidade da palabra perante certos acontecementos que marcan e mancan as nosas vidas. Abofé, a retórica dun velorio prescribe a máxima “non hai nada que dicir” no trending topic de todos os ránkings fúnebres e nun prato de ovos con chourizo, certamente, a implicación da galiña fica en ridículo perante o compromiso do porco.

Mais hoxe estamos ante a existencia dun lugar onde o mundo se chama Loureda ao que podermos enviar as nosas particulartes cartas aos nosos amigos presos. Cartas con palabras. Palabras, como as que o propio Carlos Calvo Varela escribíu, o 13 de Xaneiro de 2013, nunha reflexión sobre o silencio e o ruído que comeza cunha cita de José Saramago.

“O silêncio é a terra negra e fértil, o húmus do ser, a melodia calada baixo a luz solar. Caem sobre ele as palavras. Todas as palavras”.

Continúa Carlos afirmando que:

“Os dominantes imponhem sempre o silêncio, desde o “cala mulher, que ti disto nom entendes” até a censura lingüística; ao mesmo tempo que consideram ruidosos os dominados: os índios som buliciosos, as mulheres berronas e as galegas “falam bruto”.  “Observe-se –indica Joseba Sarrionandia- o duplo sentido que possui a palavra ‘algarabía’ em castelhano: ‘lengua árabe’ e ‘galimatías’, ‘bulla’, ‘lío’, ‘confusión’. Por isso os ilustrados espanhóis qualificam o éuscaro de “algarabía”. A palavra ‘bárbaro’ e a sua equivalente árabe, ‘berbere’, derivam do remedo do jeito de falar dos estrangeiros: “blá blá blá”. O selvagem nom fala, fai ruído”.

A preocupación polo silencio e a posibilidade de escoitar a nosa propia voz ficou ben detallada por  Roberto Vidal Bolaño  nun texto – “A propio intento” (Escritos de teatro, Cadernos Ramón Piñeiro XXV, Luis Cochón, Ed., 2013)­– que serviría como xustificación para a creación dunha plataforma desde a que difundir a obra de novos dramaturgos e dramaturgas; plataforma que, como tantas outras boas ideas e outros capítulos piloto da súa vida, non se chegou a crear.

Do mesmo xeito que para acalmar a fame dun pobo, non abonda con saber que hai trigo agardando na despensa, senón que hai que saber levalo dende ela ao prato no que ese pobo se alimenta…Non abonda con saber que existen xentes e palabras que axudan a facer de nós unha colectividade, cuxa alma non é posible coñecer sen escoitar esas voces que o cantan ou que lle dan carta de natureza de par ou fronte os outros. Sen escoitar esas voces sen as que non é posible recoñecerse como parte del.     

Esas voces existen. Están aí, só hai que querer recoñecelas e darlles carta de natureza. Unhas chegan do pasado e iluminan xenerosamente o noso presente. Outras nacen hoxe mesmo. Son as que nos interesan. (…) De que esas voces nos cheguen con nitidez, en liberdade, sen atrancos, ha depender o propio futuro do noso teatro e quen sabe se de Galiza mesmo.

Nalgunha das aulas do edificio que agora acolle en Compostela a Facultade de Filosofía pasou Vidal Bolaño moitas das tardes de estudo entre a mestría literaria do profesor Xavier Carro e os intentos porque non lle caese o teito na cabeza. Seica por aqueles anos, debemos estar falando de finais dos sesenta, o instituto masculino se encontraba nun moi lamentable estado de putrefacción. Ao parecer, por aqueles anos Roberto prendía, é dicir, Vidal Bolaño era un pouco tatexo e certos profesores, irrrespectuosos coa atención á diversidade, respondían a aquel bruído bolañés co desprezo habitual cara esas e outras hixiénicas desviacións da norma. Naqueles anos de mocidade, o de Vista Alegre foi aprendendo (á forza) moito do que despois deitaría nos seus textos. Aprendeu, entre outras cousas, a necesidade de falar con nitidez, en liberdade e sen atrancos.

Nunha entrevista inédita que hai uns días me facilitou Tero Rodríguez, Vidal Bolaño respondía do seguinte xeito ao ser preguntado sobre a actualidade en 1998 do seu texto Rastros. O de Vista Alegre afirma que en realidade o tema de fondo que se trata en Rastros non é moi diferente do que xa trataba o monólogo Caprice de dieux de 1985.

Por un lado aquel en concreto era un espectáculo que falaba dun veto do que fora obxecto eu e que fora por un lado estimulado polo poder e por outro lado respaldado pola propia profesión teatral, ou por unha inmensa mayoría dela, unha mayoría importante dela, ademáis no decurso dunha asamblea na que en concreto se debatiu si se toleraba que aquello fose posible… Aquela era que eu estaba proposto pa facer un papel no CDG e o señor Vázquez Portomeñe dixo que ni p adiós curraba eu … ou eso nos trasladaron  aos do teatro. Logo anos despois o señor Vázquez Portomeñe negou que el dixera tal cousa, entón parece que era máis o medo do director do CDG naquel momento que era Eduardo Alonso a que eso ocurría e logo dera pé a toda a historia. Pero bueno, iso non se saberá nunca como foi exactamente pero o que si se sabe é que houbo unha asamblea na que maioritariamente os actores dixeron que era lóxico que o dono dunha empresa pois decidirá con que traballadores quería currar e con que traballadores non, e eu era un traballador incómodo que falaba de máis e entón tiña dereito a non contratarme. Entón eu montei un espectáculo que no que se parece a este é en que, si ben efectivamente o poder tende a exercer como tal e a exercer na defensa dos intetereses de según que grupo político o dominio teña, ese poder é posible exercelo se sedan colaboracións ou se se da un nivel de derrota nos axentes que logo executan ese poder ou q impiden que se exerza sen fricción importantes, non? E eso é un pouco o que plantea Rastros, é dicir, certas cousas pasan por que certa xente ou non ten capacidade xa para impedir que pasen ou porque se queimou ou porque perdeu esa capacidade ou porque téndoa pois gárdaa no peto e fai o contrario, aproveita as características dese poder para medrar. E iso é unha especie de discurso permanete na miña obra, é dicir eu non creo que só sexa o poder o que xenera os males, ese poder exercese sobe unha xente que ou ben o rexeita ou ben o asume e o fai propio.

É por iso que a palabra, a palabra certa e digna de Roberto Vidal Bolaño, de Joseba Sarrionandia, de  Carlos Calvo ou de Luz Fandiño, precisa dunha  canle mediante a que ser trasmitida, dun xornalismo que lle dea cobertura e posibilite que esa palabra sexa escoitada, dunha plataforma como De volta para Loureda ou como Novas da Galiza ou como As redes escarlata ou como o escenario dun teatro. Necesitamos estes lugares para contrainformar, é dicir, para poder dicir e escoitar as verdades que outros calan e os máis non queren oír, cousa que por certo era a finalidade de Bolaño ao se poñer o nariz de pallaso en Caprice de Dieux e Sen ir máis lonxe e ao escribir e representar con nitidez, en liberdade e sen atrancos unha peza como Rastros.

E remato, de novo parafraseando a Roberto, quen nos presta a súa voz en diferido (eis a forza da palbra transcrita) para lle dar o merecido colofón a este meu modesto artigo:

“Antes, moito antes de que os pobos ensoñasen ser donos do seu propio destino, sempre houbo a voz de moitos que denunciaron a súa inexistencia. A súa palabra fainos libres antes de o ser de certo. Ignorar esa palabra, non escoitar esas voces, non deixarse posuír por elas, é un xeito de se ignorar a si mesmo”.

Roi Vidal Ponte, dramaturgo, membro de Ataque Escampe, fillo de Roberto Vidal Bolaño

Imaxine

No nadal de 1971 Jonh Lennon sacaba Imagine, unha canción con ambición utópica que ancorou na intención, nun canto á paz. Ambos conceptos, o nadal e a paz, unidos baixo o paraugas criminal do capitalismo e do cristianismo, constitúen activos de grande rédito para abondas multinacionais e hai tempo que foron externalizados aos arrabaldes da usura, onde o papel rompe con máis asiduidade e é posible enterrar os dedos na desafección.

A paz, como preludio indispensable para o negocio bélico, non como célula vital para o progreso, a igualdade e a fraternidade; e o nadal, tempo no que quen pode pon máis empeño en financiar a felicidade de maneira exhibicionista. A canción de Lennon, secuestrada coma todos os grandes símbolos pola plutocracia, convidaba a imaxinar un mundo mellor, máis xusto. Pois ben, imaxinemos.

Imaxinemos non utopicamente, con método materialista, unha situación se non habitual (todo depende do fallo dunha Sentenza), si factible. Poñamos unha Orde socio-política maioritariamente aceptada na que os súbditos, que nun interesado xogo dialéctico serán chamados cidadáns malia viviren á sombra dun rei paternal e campechano, son amparados por unha Constitución que na teoría non sitúa a ninguén por riba de ninguén e convida a pensar en liberdade, sen cancelas. Poñamos que nesa realidade manifesta Alguén chega a unha conclusión: se cadra que a Orde establecida, esa que concede a graza de opinar en liberdade mentres pecha medios e encerra voces críticas entre as mesmas cancelas que di combater, é en esencia prexudicial para a maioría da poboación.

Se ese Alguén vivise en España, onde a verdade sempre se mira cos ollos cóncavos do Callejón del Gato, sería inmediatamente sinalado co estigma indeleble do terrorismo, condenado sen xuízo e conculcados os seus dereitos civís. Salve Valle, que xa o advertía. Velaí te-la estúpida batalla, escribía Xela Arias hai máis dunha década.

E é que manter as opinións no couto doméstico cando estas ousan denunciar o oprobio, exercermos unha liberdade dócil que non incomode o Capital Killer, non ocasiona problemas. Aí aconsella con rotundidade a cómoda prudencia, ou o medo. Pero se nos recoñecemos libres e actores principais no espazo de acción que media entre un estímulo e a resposta que escollemos por nós e o exercicio desa liberdade vai máis alá, é dicir, é cuestionadora e executiva, alguén pode ver ameazada a cota de privilexio e felicidade que lle outorgaron. Nesta situación o mundo podería deixar de rodar feliz e amnésico. Podería xurdir a consciencia.

Pero sigamos imaxinando. Poñamos que ese Alguén de quen falabamos antes, apupado pola indignación, se atrevese a compartir publicamente os motivos do malestar maioritario e as conclusións do exercicio “legal” de pensar. Entón un resorte había saltar no máis íntimo do sistema de alarmas activando a alerta na mesma cerna da estrutura sistémica que o noso incauto pensador se atreveu a cuestionar. Sen máis, pasaría a ser un perigo potencial, o bit enfermo dun programa que é preciso desactivar. Antes de que ince.

Na realidade o proceso é moito máis cruel:

Imaxine que o deteñen.

Imaxine que o illan.

Ao día seguinte todos os xornais publican a súa foto e repiten a consigna, as palabras malditas que o mesmo Estado protector fixa para conxurar a incomodidade: terrorismo, atentado, violencia, morte. Nos días seguintes a consigna é multiplicada en prensa, televisións e radios mediante novas palabras que golpean no máis íntimo do medo social: organización terrorista, loita armada, posibles bombas, mortes que puideron ser.

Imaxine que o trasladan a centos de quilómetros e o reclúen nunha cela conculcando todo precepto procesual e todo dereito civil. É dicir, e só para empezar, que o illan días e días sen posibilidade de contacto ningún con ninguén: nin familiares nin xuristas.

Imaxine que ninguén fóra desa cela sabe nada de vostede e que vostede nada sabe deles.

Imaxine.

Imaxine.

Xuño de 2013 é unha fronteira. A esgazadura. Un cambio de frente baseado no abstracto dunha realidade imposta.

O valioso, a vida, penderá doutros discursos.

Ata agora só podemos especular. Pero tampouco precisamos a resolución de tribunal ningún para recoñecérmonos próximos ao abismo, a fronteira tras a que a posibilidade da caída colectiva se tingue cos matices propios da certeza. O único real é a gran impostura, e que é a liberdade de todos/as, a Liberdade mesma, tan simple e tan transcendente, a que se nos furta.

Imaxine.

Nunca a ficción foi tan real.

Xosé A. Laxe Martiñán. Escritor. Presidente das Redes Escarlata

“Terrorismo gallego” y educación juvenil

El organigrama es el siguiente. En la zona central tenemos toda una serie de instancias vinculadas mediante lazos de continuidad y colaboración recíproca: una policía financiada largamente con los impuestos de los ciudadanos, unos tribunales de justicia de dudosa independencia guiados por el anti-jurídico principio de analogía; una clase política, remunerada por bancos y multinacionales, que escenifica conflictos superficiales pero que comparte una ”política de Estado” en dos o tres cuestiones centrales; unos medios de comunicación, en fin, ocupados de la propaganda del sistema, de su legitimación pública y de la criminalización de los descontentos o disidentes. Por encima de este tronco central, brazo ejecutivo de la “organización”, encontramos en la cúpula al capo o jefe del Estado, sucesor de un dictador golpista, y a una serie de instituciones financieras internacionales y gobiernos extranjeros que fijan los márgenes de maniobra, las estrategias y los discursos. Por debajo, en la base, el consentimiento pasivo de una población “colaboracionista”, víctima de la crisis y de la televisión, garantiza la recepción sin resistencia de prácticas violentas y discursos manipuladores.

Bueno, alguien podría decir con razón que este organigrama es demagógico y simplificador. Lo es un poco, sí. Las relaciones entre todas estas instancias son menos “orgánicas” de lo que este esquema indica; en todos los niveles hay conflictos reales o intereses encontrados; y desde luego, si el consentimiento pasivo en la base es innegable, también lo es un creciente potencial de resistencia. Pero lo que nadie puede negar es que, frente a esa potencial resistencia, es mucho más simplificador y demagógico, mucho más “performativo”, el esquema de intervención del Estado, de sus aparatos y de sus medios de comunicación ancilares. Durante 35 años, durante la llamada transición, interminable ytoujours recomencée (como el mar de Paul Valery), ha funcionado una poderosísima industria de la fabricación y criminalización del enemigo, particularmente en el País Vasco, donde el nacionalismo -en todas sus manifestaciones- sirvió de pretexto para perseguir en los aledaños (el “entorno”) a toda clase de desobedientes. La “cuestión nacionalista” o, lo que es lo mismo, el “nacionalismo español” ha alimentado y justificado la intervención coordinada -policial, jurídica y propagandística- contra las demandas sociales, económicas y nacionales, allí donde surgieran, de más democracia y más autodeterminación. El fracaso evidente del modelo y el aumento de las movilizaciones, ha extendido a todo el territorio del Estado y a todos los nichos de resistencia un esquema de criminalización preventiva que antes se aplicaba casi exclusivamente en el País Vasco. Con la diferencia de que, fuera del País Vasco, la ausencia de una verdadera base social y de instrumentos mediáticos y militantes de visibilización, vuelve a las víctimas mucho más vulnerables.

Esto es lo que ha pasado y está pasando con la fabricación del “terrorismo gallego”, una operación casi mágica -pues con varita de mando pretende transformar a jóvenes rebeldes en monstruos amenazadores y a organizaciones existentes o no en clones locales de Al-Qaeda- que comenzó en 2005 con la detención, y posterior liberación, de 11 militantes de la organización legal Asamblea da Mocidade Independentista. Hace casi nueve meses, una nueva vuelta de tuerca llevó a la cárcel a Carlos Calvo, que se encuentra en situación de prisión preventiva en Topas, sin fecha para juicio. La negra sombra se proyecta también sobre otras 9 personas. De ellas, Eduardo V.D, Roberto R. F, Antón S. P y María O. L, se sentarán el próximo 24 de junio en el banquillo. Conozco superficialmente a algunos de los acusados, pero sobre todo he colaborado con frecuencia en Novas da Galiza, la excelente revista de la izquierda galega en la que participaban algunos de ellos, lo que sin duda me convierte también en sospechoso. Los jóvenes militantes independentistas defienden proyectos, difunden publicaciones, organizan encuentros, se reúnen para debatir; y para poder subvenir a sus modestos gastos venden Galicola, camisetas, chapas. Imagino que además algunos de ellos hacían deporte -me consta que al menos uno participaba en maratones populares- y probablemente alguno de ellos fumaba. Nada de esto está prohibido, salvo que se pertenezca a una “organización criminal”. El procedimiento es tan sencillo como infalible. Porque pertenecer a una “organización criminal” es en sí mismo un delito, pero a su vez ese delito convierte en delito -o al menos en prueba- cualquier práctica cotidiana, por inocente que sea. Los imputados son acusados de pertenecer a Resistencia Galega, cuya existencia no puede ser demostrada, y esa pertenencia indemostrable convierte cada uno de sus gestos en demostración de pertenencia. El silogismo es el siguiente: si X pertenece a Resistencia Galega (cuya existencia no está probada) entonces su colaboración en Novas de Galiza es una forma de apología del terrorismo, la venta de Galicola es financiación de terrorismo, su afición al deporte es entrenamiento militar para el terrorismo y su afición al tabaco -por su relación con el humo- uso virtual de pólvora con fines terroristas.  La pertenencia a una organización cuya existencia no puede probarse convierte todos los gestos de X en una prueba de la existencia de esa organización. En una práctica de contaminación metafísica que recuerda al argumento ontológico de San Anselmo, basta inventarse una “instancia ideal” para que a partir de ese momento todo fenómeno concreto demuestre su existencia real. Esa “contaminación metafísica”, llamada “principio de analogía” o “derecho penal del enemigo”, ha sido utilizada por todas las dictaduras. Por eso mismo es incompatible con el Estado de Derecho y la democracia que dicen estar defendiendo quienes la aplican. Y por eso todos los ciudadanos deberíamos denunciarla, conscientes de que nadie está exento, llegado el caso, de su aplicación. Aún más: a medida que aumente el legítimo descontento social y las movilizaciones (como ya hemos visto recientemente en Madrid) más rutinaria y más feroz, más extensiva, se volverá la criminalización preventiva. Todos, y muy especialmente los jóvenes, deben ser “educados” para dejar pasar -pase, pase- a los bancos, la troika, la iglesia, los recortes, las contrarreformas económicas, las limitaciones a la libertad. De la educación se ocupaban antes, sobre todo, los medios de comunicación y los supermercados. Ya no basta. Ahora esa misión pedagógica queda en manos de los jueces y la policía.

Carlos Calvo y otros son la lección que todos los desobedientes y descontentos debemos aprender. No la aprendamos: solidaricémonos -al contrario- con ellos.

Santiago Alba Rico. Escritor y filósofo, colaborador en varios medios de comunicación alternativos

Carlos o do Novas a un narís vermello pegado

Para min sempre fuches Carlos o do Novas da Galiza porque o outro compa era o Carliños. Tamén o da Galicola ou o Carlos que me atopaba nas palestras sobre o futuro e as alternativas do xornalismo, da situación do noso país… Eras tamén Carlos o das loitas anticapitalistas, o que aparecía nas distintas accións de solidaridade e nas manifestación que prometían vivirmos nun mundo mellor e máis xusto. Mesmo eras o Carlos que tomaba unhas cañas e uns petiscos no Rúa, unhas voltas partillando palabras e outras moitas véndote detrás dos cristais da cociña como se da Fiestra indiscreta se tratara.

Se te tivera que fotografar, aínda hoxe aparecerías co cabelo ben longo, cunha mirada doce e pensativa e un sorriso inmenso que enchía todos os espazos que ocupabas de tranquilidade, alegría, tenrura e reveldía necesaria. Agora teño que facer un pouco de xustica poética e engadirlle á túa faciana o naris de paiaso que Roberto Vidal Bolaño empregaba para falar sen pelos na lingua de todos os temas que lle prestaban fosen ou non políticamente correctos. O tempo vai poñendo a cada quen no seu lugar.

Xa pasaron demasiados meses sen cruzarnos por Compostela. Unha, moitas veces pensa que xa son demasiados os compañeiros e compañeixas que xa non fican na cidade común. Uns porque decidiron emigrar xa que neste país non hai futuro para ninguén. Outras e outros porque tiveron que voltar ás súas casas a contragusto porque non hai traballo. Despois están as xeracións que xamáis estarán porque non poderán sequera pagar as taxas das matrículas universitarias. Aínda que son facianas alleas resultan ben cercanas.

Todos estes casos conflúen nun pesmo punto: a capacidade e a fortaleza do sistema de aniquilación  que nos oprime e nos prohibe ser os e as protagonistas das nosass vidas. Ser libres para pensar, para loitar e combater todas e cada unha das agresións que dende hai moitos anos estamos a sufrir. Pero non imos ser de raza choromiquira e como ben di túa aboa, “seguiremos tan rideiras coma sempre”, porque o sorriso, ao igual ca o teu, tan característico, e das poucas cousas que non nos van poder arrincar.

Como pasa o tempo. Son xa nove meses detrás dun muro que antolla aniquilar as esperanzas de verte en Loureda, en Compostela, ou ounde tí queiras. Son xa nove meses nos que a luz de moitas casas na Galiza non se apagaron e as valerianas corrían como se fosen cervexas celebrando o día da  Matria máis triste da historia. Son nove meses en prisión sen xuízo. Son nove meses vulnerando os teus dereitos máis fundamentais como persoa e como preso por che teren aplicado a Lei Antiterrorista. Pero tamén son nove meses desterrado. Son nove meses case incomunicado no que a túa xente non parou de loitar pola túa posta en liberdade e por explicarlle á sociedade o estaba a acontecer contigo e coas demais compañeiras e compañeiros presos.

Nestes nove meses aprendín a coñecerte moito máis e mellor. A túa afeción polo debuxo que fai feliz a todas as persoas ás que lle escribes e que  de seguro, nalgún momento, cando os verdadeiros Terroristas de Estado paguen todas as mortes e sufrimentos que estamos a vivir,  acabará por gañar algún certame ben importante. Os teus textos e reflexións máis profundas que partillas con todos e todas nós en distintos medios de comunicación do país ou as impresións que a túa xente vai achegando, permitíndonos a todas as demais recontruirte con cariño e delicadeza para fixar unha idea máis nítida do noso Carlos Calvo. Aínda che diria que hai quen te ten de fondo de pantalla no mobíl e anda fachendeando todos os días “do seu neno”.

Compañeiro, partillar o amor pola terra, a dignidade humana, a práctica da solidariedade, a defensa das loitas para vivirmos nun mundo máis xusto o querernos… non é delito. Somos moitas e moitos as que te esperamos fora para seguir dando a batalla, porque como di un cantautor Colombiano chamado Carlos Lugo que tamén está na cadea por non claudicar co réximen  “por cada persoa que caía ao chan nacían mil máis para contrarrestar ao enemigo do pobo!”.

A historia desta volta escribirémola nós, e máis cedo que tarde contarala ti no monte, na praia, nunha mani, no Novas, en Loureda, en Compostela… e teremos os ollos ben abertos e os oidos preparadiños para escoitar todo o que nos teñas que dicir. Querémoste e querémoste de volta en Loureda xa, co naris vermello de Vidal Bolaño e que contigo caian os muros das prisións e da criminalización da xuventude!!!

María Rúa. Xornalista e hosteleira

Carlos Calvo, o do Novas

Conhecim Carlos Calvo quando se integrou na equipa do Novas da Galiza, mas já tinha ouvido falar antes dumha gente nova de Ordes que começava a participar ativamente nos movimentos populares e que prometia muito. E no Novas puidem comprovar que aquilo que se comentava nom era um blefe.

Assim que o Carlos começou a trabalhar connosco chegou ao jornal um sopro de ar fresco em forma de simpatia, iniciativa, propostas e trabalho. Muito trabalho e de qualidade.

O seu compromisso com o jornalismo voluntarista do Novas mantivo-se de maneira permanente no tempo, através de umha participaçom destacada mês a mês. O próprio número que saiu à rua quando o companheiro estava incomunicado em dependências policiais tinha o seu carimbo estampado. Tratava-se de um número em que os textos planificados polo Conselho de Redaçom nom davam chegado, e o Carlos encargou-se de redigir rapidamente artigos e reportagens para tapar os buracos que estavam por encher, o que permitiu enviar o jornal à imprensa pontualmente.

E o Novas continuou a contar com a sua brilhante caneta mesmo estando o Carlos em prisom, como tenhem comprovado os nossos leitores e leitoras. E há de continuar, com certeza.

O mesmo Estado que nos nega como povo com direitos e que nos impom a barbárie capitalista reserva para militantes bons e generosos como este redator do Novas da Galiza umha série de medidas jurídicas de excepçom destinadas a tentar abafar a sua vontade e frear a difusom das suas ideias.

E assim se entende como quando o Carlos tinha já um pé fora da cadeia essas engrenagens crueis e vingativas reabriam um caso fechado utilizando indícios obtidos de maneira mais do que duvidosa para prolongar no tempo a separaçom deste companheiro do seu entorno, da sua família, das suas amizades, dos seus.

Quem conhece Carlos sabe bem de que tipo de pessoa estamos a falar. Um patriota cuja dignidade e valia está bem longe e por cima da ruindade de quem legisla, decide e executa contra a sua liberdade e contra a gente que o quere. Quem pretende que assumamos como natural a injustiça e nom tenhamos mais saída que a resignaçom.Como dizia o editorial do Novas da Galiza em janeiro do ano passado, “contra os focos que ameaçam com alterar o seu ordenamento constitucional, para o Estado vale todo. Tanto para quem atuar dentro da legalidade como para quem o figer fora dela”.

Carlos Barros Gonçales. Jornalista

Pola volta do Carlos

Non sei ben se coñezo a Carlos, ou si, seguramente o coñeza, seguramente teñamos coincidido máis dunha vez, non son tantos os Carlos xornalistas que andamos por Compostela e ese sorriso da foto resúltame coñecido… Non son tantos, en definitiva, os mozos desta cidade comprometidos co país ata o ponto de colaborar cun medio de comunicación alternativo que desvela as atrocidades dos poderosos do país, ou que axudan a erguer centros sociais activos e abertos que poñen en evidencia o odio acérrimo dos desleigados que gobernan esta cidade cara a todo canto siñifique creatividade, comunidade, cultura e lingua galega, monstros de garavata e rosario que fixeron da penitencia salvoconduto para arrasaren esta cidade que, en tempos fora iso, cidade, hoxe apenas un ermo onde o máis fascinante que pode facer un é patinar durante catro meses ao pé da Berenguela.

Un quere pensar ás veces que, malia todo, o mundo non é de todo inxusto, pero é imposíbel abstraerse deste pesadelo kafkián. De súpeto, un día, dinche que levaron un mozo, un veciño; aos poucos días, é unha moza, unha veciña, talvez unha amiga, a que é arrincada da súa familia e dos seus amigos. O horror non razoa nin atende a razóns. É así: cego, xordo, arbitrario, insensíbel… inda que teña cara de pimpín untado en Nivea.

Hoxe coñezo mellor a Carlos. Vexo os seus deseños, os seus pensamentos, as súas reflexións neste blog e confírmame o que xa presentía, e é que compartimos un anceio común: o humilde anceio de non querermos ser estranxeiros na nosa propia terra. Por iso agardo a súa volta, e a de tod@s @s compañeir@s que sofren o horror nos peores penais do Estado: Porque hai moito que facer e, ante todo, non poden roubarnos o sorriso, pois o sorriso é o país que nos queda, polo que paga a pena seguir loitando.

Carlos Meixide. Xornalista, escritor, monologuista, membro de Os da Ría.

Olhar sem medo a injustiça, sementar a liberdade

Nunca esperei, Carlos, que o teu nome aparecesse nos meios de comunicaçom da forma que apareceu, numha operaçom mediática e propagandista que pretendia criar falsas alarmas num momento especialmente complicado para este país. Nos tempos nos que palavras como emigraçom ou paroreaparecem de novo para ficar, para condenar, como aos inícios do XX, umha nova geraçom de galegas e de galegos, os meios de comunicaçom deste regime descomposto sinalárom-te a ti como umha ameaça. Passamos muitíssimas horas da nossa vida dialogando e falando, analisando todos estes fenómenos ensaiados noutras latitudes diferentes à nossa, compreendendo esta realidade para superá-la, para termos um futuro próprio e digno, nosso.

Foi em Compostela quando nos conhecemos, quando perdemos a batalha – lembraste? – contra Bolonha. Horas de assembleias, coladas de cartazes, tardaria muito em pôr todos os nomes que me venhem à mente daquela. Felizmente e contra o meu pessimismo patológico, parece que de novo se reactiva o movimento estudantil, de novo contra a privatizaçom. E virám mais assembleias, mais cartazes, mais brochuras. Porque os nossos direitos som as luitas de ontem, as luitas de hoje serám os direitos de amanhá.

Desde que nos privárom de ter-te aqui passárom muitas cousas. Roubam os aforros dos pensionistas e dos velhos em forma de estafa bancária, a polícia despeja por ordem judicial as casas por nom poder pagar as hipotecas e os políticos que nos governam criminalizam e militarizam os protestos. Deixam-nos sem sanidade pública, sem educaçom e sem serviços sociais, mas a dotaçom para material anti-distúrbios multiplica-se até alcançar máximos históricos. Parece que decidírom que as ruas sejam um campo de batalha e nom um espaço para a reivindicaçom e a protesta. Pronto, mui pronto, a verdadeira defesa da democracia fará-se nos piquetes da vindeira greve geral nacional. E enquanto todo isto passa, quando convertem ao parlamentinho num circo onde os palhassos vam em carro oficial, enquanto nos roubam os poucos direitos adquiridos da “nossa” autoanémia, tenhem  seis cidadaos galegos longe da casa, estendendo o sofrimento a amigos e familiares.

Lembro-me dum artigo em que me corrigiche as gralhas em que me perguntava se existe a presunçom de inocência. No Reino de Espanha onde nascem novas figuras jurídicas como a desimputaçom para gente de ordem que se lucrárom mediante entidades filantrópicas, em que gente processada por estafar quantidades ingentes de quartos pode ir esquiar fora do Estado com absoluta liberdade, e em que o presidentinho nom sabe exactamente onde está a neve. Eles sempre serám inocentes. E senom, serám indultados.

Porque nom nos resta mais remédio que levantar a bandeira da liberdade perante a injustiça. Para que a língua e a memória histórica tenha vida e presença em Ordes. Para poder ler as tuas palavras no Novas da Galiza e no Galizalivre. Para poder-te abraçar depois de tanto tempo, e discutir sobre as urgências do presente, como nom pode ser doutra maneira entre nós. Porque o que digam os néscios propagandistas da longa noite do capital nos seus jornais e o que ponha um papel de qualquer tribunal nunca poderam justificar que estejas a quilómetros de Loureda, que exista um juízo paralelo criado por esses mesmos nescios onde já es culpável, onde a voz e o sofrimento do teu entorno nom está presente.

Eu prefiro reencontrar-me contigo em Sam Pedro, essa rúa em que vivemos tantos momentos bons. Umha aperta imensa, amigo.

Pepe Árias. Activista social e cultural, militante do Movemento pola Base e membro da Coordenadora Local de Anova-Compostela

A noite continua

Há algum tempo que me resgato com poesia. O sofrimento humano actual, por muitas e diversas razões, é imenso. Pior ainda é por mor desse sofrimento ser infringido de forma desnecessária polo poder central que nós arranca uns dos outros, nos parte, nos desmembra a cada vez que separa um filho da Galiza para o reter com garras alheias e estrangeiras, para o reter longe do coração e da mornura.

Se digo que estamos desprotegidos não digo verdade, pois a realidade necessitaria de palavras muito mais reais, mais cruas, mais duras como elas são. Por isso é que eu me resgato com poesia, disfarçando com sentidos novos as palavras, para ir tolerando tanta dor, tanta dor injusta, tanta frustração e tanta raiva… Raiva que querem que bebamos como lágrimas que caíssem para dentro do nosso corpo.

Um observador agudo, descolonizado, sem a visão condicionada polo que o poder central leva instalado nas nossas mentes, não se deixaria enganar por esta aparente justiça. Como não o enganariam com o jeito de ‘fazer’ justiça com os escravos, legalmente escravo noutra época, a forma de sermos escravos vai mudando.

Há algum tempo que me resgato com poesia, me refugio nela para sobreviver à dor imensa de ver como esfarelam devagarinho o nosso mundo milenar. A Carlos e aos outros companheiros e companheiras roubados do seu povo, da sua pátria, da sua língua, especialmente em maio, em que teriam que estar aqui conosco, cantando, reivindicando, festejando o nosso ser colectivo, para eles vai este meu poema, que escrevi há algum tempo, mas que se adapta como uma luva a hoje. Vai com o meu melhor abraço, e com meu desejo de que dalguma forma eles também se resgatem com estes versos:

A Noite continua

É noite, e meus irmãos andam perdidos
meus irmãos e irmãs andam longe de casa
dessa casa nossa que não tem portas
nem tem saídas, nem sequer tem janelas
para que eu respire…

É noite e o inimigo fechou fora de nós a nossa Estrela
já não podemos cantar sem saber onde é acima
onde é abaixo e para onde iria a voz do nosso canto
não adianta cantarmos neste mar de pedra
que fixa nossa barca a um sem-rumo certo

Hoje poderia perguntar-me tantas cousas…
poderia perguntar-me se valeu a pena ter vivido
agora que sinto como se nunca tivesse nascido
acaso podemos dizer que a flor que nunca viu o sol
que não tem cor, que não tem cheiro… Nasceu?
Não me importo com que os morcegos a sintam
eu falo do que sente a rosa…
do que sente ela sem sair da noite 
sem saber o que é o dia
o que é o voar das borboletas
eu falo de jardins condenados a morar nas mãos
de jardineiros cegos que detestam flores

Mas a rosa também é um conceito, eu sei
basta que alguém a conceber e ela existe

Hoje necessito acreditar cegamente nisso
sei que não posso, como tantas outras vezes
que também não pude e depois me ergui
porque eu tenho que continuar minha espera
tenho que manter o lume acesso noite fora
eu sei que meus irmãos ainda podem voltar
porque eles seguem fora, seguem perdidos

Manterei o lume aceso para seu regresso
juntarei mais e mais e mais lenha
eu ficarei sempre a esperar por eles

É noite e meus irmãos andam perdidos…

Concha Rousia, escritora e psicoterapeuta.

Iniquidade

Nun recente discurso parlamentar, Xosé Manuel Beiras manifestaba sentir noxo de ter que tratar nunha cámara de representantes un tema tan repulsivo desde o ponto de vista moral como é o das relacións do presidente da Xunta co coñecido narcotraficante Marcial Dorado, e incidía en que resultaba especialmente noxento por esta producirse no intre do falecemento de José Luis Sanpedro, “que é un deses seres humanos que lle fan a un sentir orgullo de pertencer ao mesmo xénero, xustamente na antítese do que me sucede con vostede, señor Núñez”.

Coido que calquera persoa que teña un mínimo de decencia moral, ou simplemente de sensibilidade, ten que sentir o mesmo noxo. Noxo de vivir nun Estado que se ceba cos sectores máis febles da sociedade; que en conivencia cos magnates da banca rouban os aforros de toda unha vida a unha parte da cidadanía ao tempo que cos súas chamadas forzas da orde reprimen violentamente as súas máis que lexítimas protestas, e cualifícanas de intentos de desestabilizar o goberno elixido polo pobo. Noxo de estar submetidos a un sistema que está a levar á ruína a multitude de familias, condenadas ao paro, á miseria, ás deficiencias e retallos cada vez maiores nas prestacións públicas en saúde, ensino, servizos sociais…, fechando unidades de urxencias, denegando bolsas de estudos, botando as familias das súas casas, prohibindo ás mulleres decidir sobre o seu propio corpo…, ao tempo que inchan de cartos as arcas da Igrexa e a banca e van privatizando a sanidade e a educación, para que as oligarquías manteñan os seus privilexios.

Noxo de ver como levan a cabo unha política de exterminio do idioma galego, que mesmo escandaliza as institucións europeas, ao tempo que se xustifican na “liberdade lingüística”, no “bilingüismo harmónico, cordial, sen imposicións…”, chegando a asegurar que a lingua española está en perigo pola “imposición” do galego. Noxo destes fascistas que non condenan o chamado alzamento nacional nin a ditadura mais si que proscriben as investigacións sobre a memoria histórica e o recoñecemento ás vítimas do franquismo. Que acabaron de destruír algúns dos nosos sectores produtivos básicos, como o agrario, o lácteo, o naval, ao tempo que se gaban con retranca de faceren grandes logros para estes tempos que corren. Noxo do suborno dos medios de comunicación, que ocultan as noticias que non lles interesan ou disfrázanas en función da rendibilidade electoral. Noxo, en fin, do nepotismo, do roubo, da corrupción, do financiamento irregular dos partidos, de todas as desfeitas urbanísticas, ecolóxicas…

E o máis abraiante de todo é que se atrevan a reprobar e criminalizar todo tipo de mobilización social e que apliquen unha censura que mesmo sería severa nos tempos de Franco, de xeito que xa se van facendo normais titulares como: “Los profesores podrán ser despedidos por expresar opiniones personales” ou “Interior prohibe a los agentes utilizar el término ‘escrache’ para que lo sustituyan por ‘coacciones’ o ‘amenazas’”…, por non entrar no que atinxe á familia real da que se ocultan o apupo continuo por parte do pobo, como o acontecido en Oviedo nos actos de entrega dos premios Príncipe de Asturias, ou a pitada que recibiu o príncipe das afeccións do Bilbao e o Barcelona ao soar o himno español, entre outras. Mais sistematicamente cando os feitos saen á luz axiña se encargan os medios de indicar que non se trata do pobo senón de “grupos organizados”.

Como é posible que cargos do Ministerio do Interior teñan a desvergonza de chamarlles “os violentos” ás persoas que saen á rúa en defensa da honradez política, da xustiza e dos dereitos básicos, ou que os propios mandos policiais, pagos polo pobo, denominen aos manifestantes pacíficos como “el enemigo”. Como se pode sacar unha lei que penaliza con severidade a quen dea acubillo a aqueles que o precisan se non teñen os papeis en regra, ou outra que impón fortes sancións aos que procuren alimentos nos contedores do lixo?

Perante esta situación, como é posible que neste sistema fedorento se cualifique hipocritamente de terroristas a persoas como Carlos Calvo? Acaso é terrorismo exercer o lexítimo dereito á disidencia e á resistencia frente á opresión? Están tamén proscritas a rebeldía e a dignidade?

As restricións nos dereitos humanos; a brutal represión dos movementos sociais e políticos, nomeadamente do independentismo; o emprego da violencia desproporcionada na represión das mobilizacións populares ou mesmo da tortura en interrogatorios policiais (e isto xa ten sido denunciado polo propio Consello de Europa que fala literalmente de “malos tratos, torturas e vexacións a detidos e internos”); a agonía de milleiros de mozos e mozas, vítimas das drogas e da ausencia de perspectivas de futuro; a morte de persoas debido ás deficiencias sanitarias, provocadas polos retallos na sanidade; ou os cada vez máis numerosos suicidios propiciados polas políticas de desafiuzamentos…, iso si que sen dúbida son actos de terrorismo.

Paréceme unha ironía escoitar a Feijoo denominando as mobilizacións de solidariedade con independentistas presos como “actos fanáticos y fascistas”. E desde logo un suxeito que tivo relacións directas con narcotraficantes, nas que ben seguro houbo intereses cruzados vinculados co financiamento das campañas electorais, está totalmente deslexitimado para chamar terrorista a ninguén. Nas hemerotecas están as impúdicas relacións de Fraga e outros dirixentes deste partido co Ligero ou con Sito Miñanco, este último ademais militante de Alianza Popular e pai dun afillado do propio Fraga. Xente á que non se lle aplica a denominada lexislación antiterrorista, que reciben un trato privilexiado na cadea e que ao saír xa poden gozar dunha fortuna amasada co sangue da nosa mocidade. Por certo, que na crónica que sobre detención do tamén independentista Adrián Mosquera publicaba El Faro de Vigo, aparecía unha alusión ao noso idioma que resulta bastante suxestiva, pois semella deducirse que falar galego en determinados ámbitos formais é tamén un delito. Aínda que, por desgraza, cada vez estamos máis afeitos a escoitar expresións deste estilo: “El detenido también justificó ante el juez, en gallego, su presencia en la zona en que fue detenido, alegando que se encontraba a 500 metros del domicilio de unos familiares”.

Quixera rematar este texto co poema titulado “A Iniquidade”, de Orballo da Media Noite de Roberto Blanco Torres, cuxos versos adquiren cada vez unha maior actualidade. 

(…)

Defenden a lei vigente

que lles ampara o dereito

á folganza i-a sumire

o sangue do pobo enteiro.

Defenden a monarquía

─anacrónico esperpento─

porque trae de longas épocas

da lobregueza dos tempos,

unha tradición de aldrajes

e unha historia de atropellos.

Defenden á igrexa porque,

pervertidol-os conceutos

─da mesma sorte que as almas,

secas didiante o misterio─

da religión fan peldaño

dos apetitos nojentos,

(…)

Porque todol-os parásitos

s´entenden entre eles mesmos.

Defenden a autoridade

porque n-ela ten sustento

a transgresión que os validos

fan da lei e do dereito.

Marcos Seixo Pastor. Historiador, profesor e escritor

O baile

Zangief tiña o corpo cheo de cicatrices. A Zangief mazárano como a un polbo veces e veces. Zangief non empregaba ondas, non voaba. Zangief, o orixinal, non botaba lume. Zangief ía en calzóns e botas e tiña unha mesta barba marrón.

Zangief abriuse paso engorde.

Zangief eran 213 centímetros de orgullo. Zangief era lento, seguro, firme.

Queríano chamar Vodka Gobalsky e el quixo chamarse Zangief. Argumentábanlle: “onde estea o estado de embriaguez que se afaste o hespañol”. Zangief era máis elegante.

Zangief escarallou vivo a Ken. Zangief quentoulle as cachas a Guile. Zangief rebentou por todas partes a Vega. A Vega, si. Fodeuno enteiro.

Zangief, o alcumado “Ciclón Vermello”, levouse a todo cristo por diante con moi poucas ferramentas e cun único motor: a verdade. Zangief correunos a hostias.

Atravesou o mundo enteiro cun estilo puro e, cando chegou ao final, só tiña en mente tres cousas: resistir, vencer e bailar.

Zangief gañou e celebrouno bailando.

Zangief bailou.

Samuel L. París. Escritor

Loitar polo evidente. Se non es a ETA es nazi

Convídanme a escribir aquí, antes ca min xa o fixo Paco Jorquera, Goretti, Xavier Campos….  É o lóxico, porque a nós gústanos a xente que toma partido.Era LOIS PEREIRO quen dicía: “Que a vida non me sorprenda xamais desprevenido, calado e neutral”, pois así somos no BLOQUE incorrectas cando cómpre, vehementes sempre e fortes e tenras as veces… e  todo o mundo sabe que as do BLOQUE estamos sempre aí, sen escusa ningunha, onde cómpre estar, alí onde se argallan leis pensadas, non para a convivencia, senón para a represión, terannos en fronte; por iso, toca agora estar na trincheira actuando en defensa propia, coas uñas e os dentes…

Porque quen nos goberna ditaminou que a desidencia era terrorismo, e de pronto souben que para eles eu son a ETA, ti es a ETA, ela é a ETA…. E se non es a ETA es nazi.

Que non levanten contra nós normas, que serán legais mais son ilexítimas. Penso que era Voltaire quen dicía “o último grao de perversidade é facer servir as leis para a inxustiza”. E iso é o que fai contra nós o estado español criminalizar as ansias de liberdade.

Dise moitas veces que cada unha de nós é o que sinte, o que pensa, pero sobre todo somos acción, somos o que facemos, por iso estou escribindo agora e aquí.

Gustaríame pensar que a miña, que a nosa, acción axuda á xustiza e á verdade. Sei que a forza, a potencia de tantas voces, non pode ser en vano, a loita polos dereitos humanos é unha loita difícil mais non estéril.

É tan pouco o que pedimos…Só reivindicamos o dereito a discrepancia, só queremos que non se criminalice as nacionalistas, só esiximos á volta das que non están e deberían estar ao noso carón, só queremos ver a Carlos Calvo en Loureda, porque é de xustiza! … tempos tristes estes nos que hai que loitar polo evidente.

María Xosé Bravo. Ensinante, concelleira  na Coruña e membro do Consello Nacional do BNG

Dúas historias para Carlos Calvo

Quería contar dúas historias. Ao fin e ao cabo, é do que vivo. As dúas pasaron nos Estados Unidos hai moito tempo. Unha foi a dunha muller que atoparon na rúa, e non foron quen de entendela, nin ela de dicir onde vivía ou quen era. Metérona provisoriamente nun deses sitios que se chaman impropiamente “institución mentais”. Primeiro protestou, logo resignouse e finalmente afíxose. Como ninguén a reclamou, pasou alí 37 anos. Finalmente, descubriuse que o que lle pasaba é que era unha inmigrante húngara que perdera a súa documentación. Ninguén se preocupara de distinguir o húngaro dunha doenza mental.

A outra historia non é real, ou polo menos vén nun deses relatos de William Irish que describen a perfección os baixos fondos da época da Depresión. Un vello gánster, canso do oficio e das súas consecuencias, pero sen outro do que botar man, tivo a idea de percorrer pequenas vilas rurais asaltando tendas sen máis arma que o seu traballado aspecto de matón. Non lle facía falta outra para que os estarrecidos comerciantes lle entregaran a recadación. Recollía e íase tan tranquilo. Se o detiñan, argumentaba que lle deran os cartos voluntariamente, tal e como confirmaban, moi ao seu pesar, todas as testemuñas. Ata que un día deu cun xuíz tan traballado coma el. Como o asaltado non era o propietario, condenouno por roubo dos cartos do seu patrón e ao gánster por cómplice e receptador, e acto seguido suspendeulle a pena ao dependente.

A segunda historia demostra que a lei é aseghún ou que, como dicía Ghandi, é como as cobras, que soamente morde aos que van descalzos. Jaime Matas, cunha condena de seis anos enriba, anda ceibo por razóns que se me escapan e que pretender entender custaríame bastante tempo e unha minuta considerable. Carlos Calvo leva oito meses en prisión por pertenza a unha organización terrorista. A cal? Á que queira, e se non lle gusta esta, temos outra. Recordo a presentación en sociedade da “Operación Castiñeira”, nunha época en que aínda había preguntas. Quero dicir na que os xornalistas faciamos preguntas e os preguntados respondíanas. A “Operación Castiñeira” foi a detención, cunha chea de watios de luz e son, de oito ou nove rapaces pertencentes a AMI. “Cal é a acusación?”, preguntarámoslle ao daquela Delegado do Goberno. “Bueno, son de AMI”. “Pero non é ilegal, non?”, “Bueno, el juez ya determinará si hay algo…”. Efectivamente, non había nada. Máis nada que un ridículo absoluto para quen ordenou a operación e un mal trago considerable para quen a sufriu. Desde aquela perfeccionaron o sistema. Xa ninguén se pon a tiro de micrófono. E os detidos falan húngaro.

Xosé Manuel Pereiro. Decano do Colexio Profesional de Xornalistas de Galicia

O meu irmao terrorista e mais eu

Quando Carlos (Paulo, Anjo, Olga) e mais eu viviamos no piso de aluguer da Avenida de Salamanca cocinhavamos sempre tortilha para as festas. Nom tinhamos tele, mas tinhamos um computador -sem internet- no que lembro termos visto só um filme umha vez, francés, acho, sobre um homem que tinha um tractor. A compra da comida faziamo-la conjunta, e nunca faltava queijo e iogurtes. Algumhas vezes Carlos trazia flans, e já o tenho visto mais de umha vez come-los de dous em dous…

Às vezes deixavamo-nos saudos e mensagens escritas no pó das janelas do descansinho das escaleiras -terceiro sem ascensor- do edifício de casas baratas no que estivemos aquele curso.

Na mesa e nos sofás de skay estilo anos cincuenta do salom acumulavam-se cartazes e livros de antropologia. Marinho Ferro e Marcial Gondar eram dos personagens mais referenciados nas sobremesas. Os temas estrela eram as meigas, a morte, os milagres e em geral a vida pre-moderna do rural galego que tam próxima nos era e ao mesmo tempo, que tanta curiosidade nos criava; das histórias da Santa Companha, até as formas de integraçom e exclusom social populares.

Às vezes enredavamos coa conversa depois da ceia e dava-nos a deshora. Carlos explicava-me a vida de Bourdieu para entender melhor os seus textos. Passava-me bibliografia de Zizek e de Bauman em padrom lisboeta. Foucault era o ídolo entre as nossas colegas da faculdade de Filosofia; o panóptico, os mecanismos repressivos do poder, o funcionamento da prisom.

Imaginavamos como seria a vida lá dentro, liamos relatos de fugas de Garfia, de Tarrio… As denúncias de torturas das presas políticas bascas, as cartas da prisom de Ugio e Xiana. As histórias das nossas paisanas dos GRAPO e do PC(r).

E sim, também cotilheavamos sobre o panorama independentista, sobre as piadas dos “lideres da revoluçom”, sobre as nossas aventuras e as das demais…

Jantavamos as quartas-feiras no comedor popular da Casa Encantada. Andavamos de assembleia em assembleia. Passavamos as tardes de chuva no local de estudantes da faculade de História, quando ainda era um espaço livre, e ali conspiravamos contra o processo de Bolonha, organizavamos trabalho e faziamos material. Escreviamos conclusons nas paredes. E algumhas vezes saimos a tomar umhas canhas, nas tabernas do casco velho onde nos pugeram tapas.

Depois voltavamos à casa, quase sempre deixando a malta ainda nos bares. A partir de certa hora a música tam alta nom nos deixava continuar o palique. E qualquer situaçom dava para novo tema: como som as relaçons sociais nocturnas, o porque da música tam alta, as características das conversas entre os decibélios de mais e o álcol…

Falavamos das relaçons líquidas, das sólidas, das formas de irmandade, de como podem existem irmás que nom partilham mae nem pai.

E foi assi como fomos fazendo-nos irmás, até hoje.

Hoje continuamos debatindo. Sobre o amor, sobre o Estado e a Revoluçom, sobre as nossas aventuras -de dentro e de fora dos muros-. Agora rimo-nos os 45 minutos que partilhamos no locutório e beijamo-nos atravês dos vidros, diante dos carcereiros, enquanto também se beijam o preso basco, o cigano e o árabe com as suas visitantes, metidas todas nas mesmas jaulas de cristal.

Depois despedimo-nos, erguemos o punho, surrimos e caminhamos arrastrando os pés. Ele para dentro, eu para fora.

Eis a nossa realidade sólida. Eis o nosso vínculo sólido. O nosso caminho. O meu irmao. E a nossa risa retumbando na sua prisom. E as nossas razons rebentando os seus muros. Nom conseguirom converter-nos em eles. Encerrarom-te, Carlos. Mas ainda somos nós. E seguimos ao nosso. Até que te ceivemos. Até todas sermos livres.

Charo Lopes

Delito de razón e rebeldía

Estou seguro de que é moi difícil comprender profundamente o valor das cousas mentres non hai ocasión de perdelas. A liberdade sería o paradigma dese principio. O mesmo ca capacidades innatas coma a visión ou a comunicación, a liberdade adquire, din, a súa verdadeira dimensión cando se perde. Aí conquista repentinamente unha estatura que non pode medirse con nada.

A conclusión, porén, desta evidencia, contra o que poida parecer, non é conservadora. Todo o contrario. O abismo da ausencia é o que nos impulsa a azorrarnos a ela como sexa, de calquera xeito. Podemos vivir unha e mil existencias dedicados a perseguir as súas sombras empeñadas en construír no cotián e no extraordinario as súas formas máis obvias e as máis íntimas. A liberdade é sempre esquiva, pero está aí, esixindo que a abracemos mesmo a risco de lle vermos de cerca o rostro ao abismo. Como non iamos aceptar o seu reto. O principio da ausencia faise con ela universal. Como seres humanos comprometidos ata o derradeiro alento coa nosa pulsión liberadora, estrañámola non só cando a perdemos; principalmente, cando a soñamos, cando a precisamos, cando non a apalpamos nin nos podemos mergullar nos seus zumes vitais. Ao final, porén, esa pulsión tan humana coma a que nos impulsa á sobrevivencia fronte a calquera adversidade, mesmo en toda condición brutal de negación, é a que nos permitiu baixar da árbore, camiñar, liberar as mans, cambiar cerebro por queixadas, conquistar razón a cambio de escuridade. Xa sei que a historia ten volta atrás e que hai zonas escuras que non acaban nunca de ser transitadas, ás que corremos constantemente o risco de regresar. Mais o curso da humanidade é un camiñar dereito por esa pulsión de liberdade conducido pola razón. Aínda que sigamos sendo súbditos dunha fase escura.

Reducir a vida das persoas ao cárcere, á institución do castigo, é unha das expresións que con máis fidelidade retrata a carne purulenta dun sistema que é un cárcere en si. Explótannos, maltrátannos, prohíbennos, córtannos a lingua e as mans, oféndennos, cégannos, arráncannos o corazón e cámbiano por unha peza de chumbo frío, átannos ás mans e aos pés pesos insoportables, e se nos expresamos, se non coutamos nin a nosa rebeldía constitutiva nin a racional, a que nos impide asumir coma un estigma irreversible a condición de derrotados, tortúrannos e arrómbannos en celas, lonxe da nosa xente. A millóns de anos luz de nós mesmos. Pretenden escindirnos. Porque cada escisión de nós mesmos é un triunfo dos seus designios opresivos.

Cando se produce a redución ao espazo da cela, actívase a corrente do castigo como norma. Cada paso, cada xesto, cada alento, cada lágrima ou cada sorriso é unha incontrovertible proba de cargo. A expresión da culpa. O observador universal, no centro do panóptico social, exclama: velaí o tedes. É culpable. Esa é unha lección que aprendemos a través dos séculos. Como a través das loitas de séculos aprendemos tamén que a primeira batalla de resistencia contra o castigo leva un nome inscrito na fronte de todos: Solidariedade. O combate desa soidade que empurra á escisión. Só estaba Darrell Standing, o personaxe de Jack London, e mesmo nesa condición de extremo illamento, mergullado nunha funda oprevisa dentro unha cela miserable, foi libre.  A súa escisión non se produciu; só o éxodo. Pero el estaba só.

Mediante a escisión, a política penitenciaria, a política do castigo público, condena a rebeldía e así mostra o destino do mal exemplo. O inferno en vida. É a aprendizaxe do medo. A gravación da gran verdade, con caracteres de lume, nas mentes de cada súbdito: velaí tes o teu destino. Contra ella, a solidariedade é a forza afectiva. E quen dixo que a forza afectiva non teña unha extraordinaria dimensión política? Tena.

O escenario do castigo público é a cadea. O do castigo privado é a sociedade. Vai inscrito no código xenético do sistema, fai metástase cunha facilidade extraordinaria en realidades nacionais, culturais e lingüísticas subalternas. Cae sobre cada individuo cunha exactitude matemática, pinga tras pinga, sen pausa. Aspira a constituírse na condición invulnerable e esencial da nosa existencia. Unha pinga lixeira e incisiva que nos escinde de nós mesmos como traballadores, como mulleres, como galegos, como usuarios dunha lingua innobre, como súbditos, como mortais, como seres doloridos, como carne sensible.

Aludir a Kafka para caracterizar o delirante proceso que sofren presos e presas políticos galegos é se cadra o lugar común máis facil, como aquilo de que a realidade acaba superando sempre a ficción. O caso é que talvez Carlos Calvo e os demais acusados de asociación fantasmagórica si que cometeron algún delito. Algún grave delito de lesa patria. Algún delito de razón e a rebeldía.

E dese delito da razón e a rebeldía, non nos queda máis remedio que inculparnos se queremos seguir sendo humanos.

Antón Dobao. Escritor, tradutor e cineasta galego.

Un queique para Carlos

“L’enfer, c’est les autres”

(Sartre)

-Que volten!

Podería comezar dando unha breve explicación sobre a miña vida,… E explícome. Nacín nun momento histórico no que falar, opinar e pensar non estaba prohibido. Nacín nun tempo –baixo o aroma que deixara a Revolução dos cravos– no que discrepar sobre un asunto –con respecto– era incluso ben visto. Un críase neses momentos posteriores á ditadura estimulado para “ser” e formarse como persoa de futuro e de principios, xa que todo está por c1onstruír e por erguer,… mais ao mellor igual era mentira e en verdade todo ficaba atoado. Dende os colexios, e a idade moi ceda, o que máis ou que menos rebusca no valor da palabra liberdade e remexe entre as letras da democracia, que é tan connatural ao momento vivido que semella que todos os cidadáns son demócratas e actúan como tales. A min, e a moitos da miña xeración, explicáronnos que Galiza (ou Galicia, para aqueles aos que lles ofende esta expresión) é algo máis ca un territorio (dío o estatuto de autonomía e insinúao a constitución), algo máis ca un simple anaco de terra entre o Cantábrico e o Atlántico que se estende polos continentes e contidos dunha lingua e dunha cultura milenarias. Comezamos a amar a Rosalía e a Castelao ao tempo no que Bóveda, Pondal e Curros entran nos nosos fogares e apousentan entre as baldas dos andeis ateigados de libros, ateigados desa lingua galega que asexaba tamén –temerosa– por entre os pupitres e as aulas (orladas de reis e deuses crucificados). STOP,…

Nós, os da nosa quinta, somos a xeración das fraudes, dos defraudados e incluso dos fracasados que buscan triunfar na utopía da liberdade (capacidade para opinar, crer, soñar, amar, reunirse, pensar,…). Mestras e mestres animábannos a ser críticos, a loitar polos dereitos humanos, a implicarnos e actuar na cultura e pola cultura, a respectar a diversidade (social e identitaria), a coidar da cidadanía e dos menores,… E pouco a pouco entrei no seminario, quizais por intentar ver máis luces onde había escasas estrelas e pouco sol. Entrei polas portas da solidariedade e o amor ao ser humano, e saín por eses mesmos motivos,… quizais co ánimo de continuar na busca. Obxección de conciencia, antibelicista e activista cultural foron atributos que pouco a pouco caeron sobre as miñas costas con orgullo e fachenda. Quixen ser activo e comprometido co meu mundo,… pero os anos fixéronme consciente de que vivimos no tempo das tebras, dos aires cinsentos, das augas furtadas, dos ollos con bágoas e dos sacrificios sen recompensas. Se cadra cómpre non ter opinión, cómpre non pensar, cómpre non ver, ouvir ou falar, cómpre,… só estamos nun tempo cronométrico que é idóneo para as compras, para as mercadorías sen valor, para o papel moeda e a ausencia de poesía. Non existen espazos para os deberes sociais, para a liberdade, a fraternidade, para o amor, e a igualdade, para unicamente ser e existir como persoas creativas e creadoras. Só se reservan recunchos para o afogo no consumo ruín de petróleos, produtos, vidas e dereitos. Todo para. STOP,…

E xa que falo de dereitos, coñecín a Carlos no seu propio instituto, cando alí eu dera unha charla sobre historia galega. Coñecémolo no medio desa ringleira de interrogantes e preguntas, neses ollos abertos á curiosidade que alerta da existencia dun “neno” inquedo e interesante. Entre todos compartimos mesa para falar e mesa para degustar un deses queiques –repletos de uvas pasas– que el e os seus compañeiros nos trouxeran para agradecernos a conversa estabelecida no centro de ensino. Sei por varias profesoras do instituto que si é certo que “Carliños” adoito gustaba de ser un rapaz excepcional: amábel, solidario, optimista, voluntarioso,… E quizais por térmonos relacionado naquel intre (de non máis de dúas horas), por termos tomado un algo e compartido un queique, tamén igual somos perigosos para a sociedade. Igual respectar e defender a presunción de inocencia, o dereito ao honor, o dereito a ter un xuízo o máis axiña posíbel, igual por amarmos a nosa terra quizais un pouquechiño máis que calquera outra terra, un graíño de area, un suspiro de sol, unha pinguiña de sal, igual tamén iso é infundir terror,… Quizais os seus mestres e mestras tamén o son –terroristas, perigosos e perigosas– e os seus pais outramente por telo criado, a súa moza polo bico, os seus veciños por falar con el, e os descoñecidos que paseando pola rúa mesmamente o son polo mero feito de telo visto de esguello,… STOP,… Todo para e todo se derruba.

Quizais tamén son culpábel por amar o ser humano. Quizais tamén o son por crer na Xustiza e por reivindicar que as Leis sexan xustas e legais.

Quizais –amigo que ficas lonxe– son culpábel de terte coñecido e de termos compartido aquel faladoiro,… dun par de horas sen pausas.

Quizais non debésemos comer o queique de uvas negras,… agoiro da noite pecha e do azucre mesturado con sal que alerta do inferno.

Talvez por iso berro en silencio escribindo palabras nas follas do aire, sen destinatario nin remitente, sen selo nin sobre, nin cuspe para pechalo; e redacto telegramas inmensos, con multitude de pausas e sen telégrafo, sen morse e cun Atlántico profundo de puntos suspensivos,… E debuxo,… Continúo coas cores bosquexando liñas derrubadas, sen rumbo pretendido, que unen estrelas para encontrar explicacións no espazo a algo que eu, sen dúbida, considero inxusto. STOP,…

E aínda así, sigo a crer no ser humano,…

Héitor Picallo. Escritor e investigador

A sección de breves

Miramos nos polígonos as mans das xentes,

buscando aquelas que termaban das cardeñas,

os dedos dos avós que tanto nos estimaron

antes de partir neste éxodo sen memoria.

Os castiñeiros trougueron

un tempo estrado de vermes e bolecas.

Mais esta noticia estarrecedora

non saíu nin na sección de breves.

Nas páxinas da prensa xa só había espazo

para publirreportaxes e necrolóxicas.

R.Vilar. Xornalista e escritor

Contra o muro de silencio

Non coñezo a Carlos polo que para min foi unha sorpresa que me pediran participar nesta xanela de protesta pero, sobor de todo, de esperanza. Si coñezo a xente que escribiu sobre Carlos. Sei que eles non poden estar trabucados. Por iso non dubidei facer da súa, tamén a miña causa. De Carlos sei que é xornalista, coma min. De Carlos sei que é un mozo comprometido coa cultura do meu país e tamén coa defensa das causas sociais, algo que ultimamente non está ben visto polo marasmo de inmundicia no que algúns teñen convertido o sistema que nos chegou dado. De Carlos sei que que non está na súa casa, cos seus, senón na cela nunha penitenciaría de Salamanca. Sobre el pesan acusacións tan faltas de contido como a de suposta «pertenza a organización terrorista» aínda que ninguén nos dixera de que organización se trata nin haxa, arestora, sentenza algunha que así o corrobore. Supoño que Carlos é coma min, coma vostede, coma nós. Os que comezamos sendo perroflautas, fomos ETA e agora xa somos nazis, nunha bocallada continua onde só o ceo é o límite. Simplemente por pensares de xeito diferente ao que nos ven imposto. Hai quen a esa «organización terrorista» lle chama Resistencia Galega, unha nebulosa infinita que semella máis ben saída da mente quecida dun redactor de sucesos ante a páxina en branco que da mesma realidade. Quen emprega ese termo para falar da suposta organización, ou moi pouco coñece o país, ou, ao contrario, moi ben coñece ao Estado.

Eu, que tendo ao escepticismo, aprendín a dubidar de todo. Especialmente, do que sae nos xornais. Especialmente de certos xornais. Especialmente porque nun tempo pasado eu tamén fixen eses xornais. De todo o que rodea a este tema, do que Carlos é unha vítima máis, o que máis me amola é o inquebrantable muro de silencio do que, supoño, todos somos cómplices. Basta botar unha ollada ao noso arredor para decatármonos. O movemento independentista en Galicia soporta un nivel de represión absoluto. Unha directa criminalización que os medios (os supostamente nosos) repiten sen ningún tipo de distanciamento crítico. De cando en vez, neses medios aparecen as noticias das detencións de supostos «activistas», cando eses detidos xa están lonxe do país, retidos en Madrid, incomunicados e sen proba algunha que sustente o proceso. É o único que sae nos (nosos) medios. Máis nada. Aí fica o relato porque o relato é simplemente o picado da nota de prensa que os chamados Corpos de Seguridade do Estado, envían ás redaccións. E despois silencio. Silencio sobre as causas. Silencio sobre o suposto movemento. E, sobor de todo, silencio cando algún dos detidos é liberado. Ninguén pide contas, máis o detido xa está marcado. Xa nunca voltará ser como antes. E os medios (os nosos) son cómplices porque contribúen ao silencio. O (noso) independentismo é un tabú. Forma parte da estratexia negacionista dun Estado que bastantes problemas ten xa con conter a Catalunya e Euskadi, así que mellor non mentar a bicha galega. Total, son galegos. «Son riquiños», din, calificativo que é a tradución do desprezo máis absoluto que ven desde Madrid. E os encarcerados fincan nunha cela eternamente. Como se alguén tirase a chave tras pechar a porta.

Logo están os outros medios. Os chamados de orde. O seu non é silencio. O seu é proporcionar a cobertura de relato necesario que xustifique a represión contra calquera rastro de independentismo na terra de Rosalía. Un relato, este si, fantástico. Tivemos boa mostra da peor literatura este último mes en varios artigos (?) publicados por un deses xornais de orde nos que supostamente se nos explicaba ―desde Madrid, claro―, a fórmula da cocacola. Ou mellor dicir Galicola, xa que en torno a un refresco de burbullas xira o gran scoop xornalístico dos últimos anos. Velaí a crise do xornalismo da que tanto se fala. Unhas risas, se non fora porque xente coma Carlos está na cadea, mentres outra, fica sometida a unha vixiancia máis propia da RDA da Stasi que dun suposto Estado de Dereito. O dereito de algúns a criminalizar, perseguir e encadear a outros. Sen probas, como as hemerotecas nos lembran.

Relatar aquí o contido deses artigos sería unha perda de tempo. Non adoito debater sobre estupideces. Basta dicir que, como xornalista, non soportan o mínimo exercicio de control profesional. Non hai fontes máis que as da propia seguridade do Estado. A única versión. A partir de aí, todo é un cúmulo de desatinos onde os condicionais e as hipóteses constitúen os alicerces. Ciencia ficción que sobrepasa os límites do ridículo colocando a unha bebida marxinal no centro da suposta tormenta perfecta. Coma se foramos xordos, cegos, mudos e incapaces de pensar por nós mesmos. Ben sei que todo xornalista ten que comer. E son tempos nos que por comer hai xente disposta a calquera cousa.

Eu sei o que farei cando volte ao país. Pedir un deses refrescos representantes do mal absoluto e desexar que Carlos estea alí. Con el gustaríame brindar. Porque caia, dunha vez por todas, o muro de silencio.

Diego E. Barros. Xornalista, Lector na Universidade da Borgoña. Dijon (Francia) abril de 2013

Unha Galiza, con Carlos nela

I

Teño diante dúas fotos. Nunha está Feijoo, o presidente, de festa nun iate cun capo do narco. Noutra un mural fixado nunha parede, coas fotos dos presos independentistas e a petición da súa volta para Galiza. E médrame no estómago a xenreira. Como a moitos e moitas neste tempo. Nos violentos anos dez, que cantan coa lingua mollada na ferida as Ataque Escampe.

II

Post no facebook: “Coñecín por motivos laborais hai unhas semanas a unha persoa que me deixou impactado, un antropólogo colombiano que leva anos vivindo en Galiza. Estivo na selva traballando durante anos, entre as FARC, os paramilitares, o Exército e os mercenarios a soldo contratados polas grandes empresas. Vén dunha familia moi pobre e sabe o que é pasalo verdadeiramente mal. No medio da conversa díxome: “La peor forma de violencia es la pobreza”. Esa tropa do PP que non ten escrúpulos en defender os desafiuzamentos, os recortes sociais, a quita ás estafadas polos bancos coas preferentes… debería preocuparse máis polo empobrecemento social que causan e menos polos escraches e as galicolas.”

III

Non coñezo Carlos Calvo, mais temos amigos en común e veño de ver neste blog a lista de persoas que saen a defender o que é de xustiza: Fran P.Lorenzo, Goretti Sanmartín, Paco Jorquera, Daniel Salgado, Anxo Angueira e tant@s outr@s persoas ás que quero e admiro, exemplos no seu ámbito de compromiso e traballo polas liberdades, o benestar, a xustiza social e os dereitos sociais e nacionais de Galiza. Fronte a esta alianza plural de voces pola garantías democráticas érguese o muro pétreo do terror como estratexia: cortina de fume, ás veces; represión directa, outras. A súa liberdade é tamén garantía da miña liberdade, di o Fran. Estamos en perigo, apunta Daniel. Concordo plenamente. Máis aínda neste momento de crise de réxime, de podredume que aos poucos se esfarela e se revolve contra os máis.

IV

Preocúpame a situación de Carlos e das demais presas independentistas. E tamén a percepción social sobre elas na Galiza.

Como o poder de coerción é o que exerce a masa anónima sobre cada un dos seus elementos, a perfección do dispositivo de vixilancia reside na ausencia de vixiantes. A diferenza entre policía e poboación queda abolida, sinalan desde Tiqqun.

Cómpre reler Albert Memmi, Aimé Cesaire, Franz Fanon. Achegarse ás nacións escuras de Vijay Prashad. Á Galiza negra e colonial, a que temos. Apuntar, con Bourdieu:

“O poder simbólico non se pode exercer sen a contribución das que o soportan porque o constrúen como tal. Mais (…) esta construción práctica, lonxe de ser un acto intelectual, libre e deliberado dun “suxeito” illado é, en si mesmo, o efecto dun poder, inscrito de maneira duradeira no corpo dos dominados baixo a forma de esquemas de percepción e de inclinacións (a admirar, a respectar, a amar, …) que fan sensíbeis a algunhas manifestacións simbólicas do poder.”“A violencia simbólica é esa coerción que se institúe por mediación dunha adhesión que o dominado non pode evitar outorgar ao dominante (e, polo tanto, á dominación) cando só dispón para pensalo e pensarse ou, mellor, para pensar a súa relación con el, de instrumentos de coñecemento que comparte con el e que, ao non ser máis que a forma incorporada da estrutura da relación de dominación, fan que esta se presente como natural…”

Pierre Bourdieu, La dominación masculina

V

Think for a minute. O soul pop dos Redskins enche de rabia e de ritmo o coche por Cavanardá. Chove – barruza, en verdade- e o longo areal do primeiro Reinante esténdese en marea baixa ata o comezo da néboa, por riba da agreste e perfumada liña de costa. É fermoso contemplala desde dentro da auga, fermoso sentirse deste sitio, irmán destas rochas e marés. A estas horas, máis ou menos, chega un galés taciturno de Lavacolla a Stansted camiño de Oxford Street, cruzando unha franxa horaria inexistente. A nosa -vexan os mapas- debería ser a mesma que a de Londres, Dublín, Porto ou Lisboa. Só as obsesións do españolismo nega tal evidencia. As obsesións contrarían en moitas ocasións a realidade e modifican a mirada en función dos intereses: non faltan os que se negan a cumprir a lei e manteñen rúas dedicadas a militares golpistas da Ditadura mentres na Galiza converten mozos e mozas en perigosos terroristas financiados pola Galicola. A calma e a paz da Area Longa enxértame a pel de abrazos e dáme solaz e calma, lonxe da galbana e da desidia. Un chucho que me limpa, uns ollos que me beben a chuvia dos beizos. Chego á casa animado, contento. Poño aos Housemartins, a Das Kapital, a Experience. E pouso despois os ollos en Zizek, Sobre la violencia. Seis reflexiones marginales. Dentro, dobrada, a crítica de Victor Lenore na Rockdelux: “El mérito principal de este libro es su claridad para mostrar que la violencia que vomitan cada día los telediarios (terrorismo, terremotos, sucesos) es el mejor truco de magia posible para esconder la violencia objetiva sistémica (la jungla laboral, las relaciones de dominación internacionales, el nulo control a billonarios globales)”. Queremos unha Galiza soberana e socialista, con Carlos nela.

Xavier Campos. Concelleiro e membro da Executiva Nacional do BNG

Dous poemas de Armand Gatti

(Tradución de Samuel Solleiro, escritor)

OS PERSONAXES DO TEATRO MORREN NA RÚA (ARMAND GATTI)

O que loita perpetuamente na fronteira de algo (importante) pero nunca sabe onde se encontra

O que enredado nas xestións do simbolismo chantou o angazo e mais o arado imaxinarios nas estacións de U-Bahn para desafiar (reinventar?) a cidade

O que bebeu alcol de ovo de serpe en Pequín co ministro dos estranxeiros e creu durante anos que era chinés (aínda o cre, na forma de versículos do tao nun dos caixóns da súa mesa de traballo)

O que o mesmo día, diante do mesmo muro dun cárcere de Guatemala, viu tres Cristos (pode que un fose falso) fusilados polos homes da United Fruit Company, e desde daquela procura unha cruz sen encontrala xamais (e de aí as súas interminábeis explicacións: un Cristo sen cruz resulta insoportábel)

O das citas clandestinas coas parábolas budistas que creu ler o mundo na cabeza decapitada do gato do monte Nan-Chuan

O que procuraba por entre as diásporas dos pobos a filla pequena dun cosaco ucraíno que fuxira polos mundos libertarios cun cineasta con cabeza de cabalo

O que nunha cafetería dA HABANA asistira á revolta de Deus pai (“Non, xa non quero ser Deus!”) pero despois non foi quen de ocupar o seu posto

O que rompía todas as mañás un tixolo de vidro na cabeza soñando con ser un xabarín (sen atributo, sen suxeito e, así e todo, verbo transitivo)

O do toque de alarma para as guerras eternas e o berro do espírito humillado (pisoteado) nas galaxias

O que durante trinta anos tentou camiñar sobre as augas dun porto dos Alpes marítimos e acabou facendo patinaxe sobre o Báltico (a cidade de Arenshop asistiu ao acontecemento)

O que lle trenzaba a cada meniña de Berlín unha coroa de raís e de luces de camiños de ferro para que puidesen casar coa treboada

O contador de combates de boxeo os sábados, de fragmentos de partidos de fútbol na televisión e de posicións fetais nas piscinas olímpicas

O gordo de cara, de ventre, de cu, de collóns, de nariz (son os gordos os que fan a historia da Historia), atrapado a cada vez na linguaxe das ideoloxías e forcexando como unha rata (gorda) nun cepo

O que nunca está (ou, se está, ninguén o sabe). Talvez está morto nalgures, pero todos o ignoran.

ESCRIBO PARA MUDAR O PASADO (ARMAND GATTI)

A véspera dunha partida cara ao cárcere de Limoges, diante do KZ (campo de concentración): un taller do cárcere de Tulle. Unicamente presos políticos (os da rexión e mais os trasladados).

Personaxe do drama: unha folla de papel.

Pregunta:

-Isto escribíchelo ti?

-Eu?

-Si, claro… é unha páxina do teu caderno.

-E a vós que carallo vos importa?

-Simple vixilancia, é normal… estamos en guerra…

-Contra quen? Unha folla de papel?

-Nunha folla de papel tamén hai unha maneira de ver as cousas que cómpre explicar.

No medio, o Gato. En frente, exhibida como unha rapaza grávida na reunión dunha boa familia, a folla de papel coa frase incriminatoria: “Xamais me sentín tan libre como aquí”. Arredor os compañeiros detidos do taller falan a lingua dos xuíces. Por que lle colleron o caderno? É a raíz desta inquisición que nace automaticamente todo papel escrito?

-Vas ter que darlles explicacións aos camaradas!

-Non teño nada a ver cos camaradas. Eu non son un dos vosos.

-Entre os nosos non hai sitio para os pimpíns!

-Nin para os vendidos!

-Eu non creo que el sexa un vendido… é máis grave. Es un irresponsábel… Exactamente igual que en España cos anarcos… Aquí demóstrase unha vez máis…

-O que se demostra?

-Traizoácheste co teu caderno… escribir o que escribiches quere dicir que nos desexas o cárcere a todos. Si ou non?

-Non é que sexas un cabrón, Gato, es un traidor obxectivo.

-E vós é máis ben polos policías subxectivos que tomades partido.

A palabra policía transforma o tribunal da sombra no seu irmán carcelario: o axuste de contas.

De súpeto un “non!” seco, case indiferente na súa brevedade, e todo se detén. Neste ambiente de paredes húmidas e lixadas de salitre, de bancos enganchados con cadeas, os contendentes pola folla de papel parecen un grupo de cascudas sorprendidas pola luz. Todos ollan a Ruben, como se el fose a causa deste deslumbramento.

-Se alguén quere tocar esta folla vai ter que comezar por min. É a miña liberdade, estamos?

Á noite, Ruben achégase ao home libre do cárcere de Tulle. A ollada agroma con dificultade. Os bechos e as ratas, que botan carreiras desenfrenadas entre os somieres, impídenlle durmir.

-Gato, por que escribes?

-Para mudar o pasado.

Regato ou cemento

Hoxe podería falar do imparábel crecemento da inxustiza social e da necesidade de enfrontala con novas resistencias; do descaro co que o sistema intenta perpetuar o seu dominio mediante a extensión do medo; da vulneración de dereitos básicos baixo a total inmunidade estatal ou das miserias con manto legalizado coas que o vello réxime mantén a algunhas das persoas máis comprometidas de Galiza privadas de liberdade. Mais neste blog xa houbo xente que o fixo, e seguramente mellor do que eu sería capaz. Por iso, eu quero falar doutra cousa. Eu quero falar de sapos.

E non exactamente de negarse a tragalos ou de os botar da gorxa xunto a cóbregas, que tamén podería.

Nin sequera do que acompañaba ao vello no poema de Curros que logo cantou Pucho, que tamén podería.

Os sapos dos que quero falar vivían hai tempo no meu barrio. Son moi semellantes a aqueles que citaba Gramsci nunha das súas cartas dende o cárcere e que “pousaban sobre o corazón dos que durmían no campo”.

Porque resulta que cando eramos pequenos, ao saír da escola, aqueles rapaces urbanitas só tiñamos que camiñar quince minutos para ir buscar sapos nos regatos. Así pasamos moitas tardes, ás veces co sol caendo.

A zona anterior á Torre de Hércules estaba chea deles. Tamén de ras. Unicamente había que ir até o depósito de San Xurxo e logo baixar, cara o cárcere.

Si, cadro bucólico con prisión ao fondo. Resultaba paragóxico pero o viviamos con absoluta normalidade, incluso fascinación. Andabamos nós por alí, por un Monte Alto campestre, intentando esquecer a brasa salesiana que acababamos de recibir a base de buscar sapos, tirarnos ao sol ou aqueloutro inmenso pracer que supoñía meter a perna ata o fondo dunha charca e deixar o pantalón feito un asco e, no entanto, a poucos metros centos de persoas vivían encirradas, privadas de calquera deses praceres infantís pero universais nos que andabamos.

A educación oficial dicíanos que os que alí estaban eran o peor da sociedade, un lastre. Pero nós moitas veces, xa cansos dos sapos, parabamos a mirar como dende o punto máis alto do monte, unha muller berraba. E dende abaixo, dende ese patio da cadea cuxa esquina era visíbel, un home respondía, tamén a berros. Pasaba case todos os días. E, ao contrario do que nos contaran, esa xente non parecía tan mala. As palabras que se enviaban dende a distancia aquelas parellas -ás veces familias enteiras- case sempre falaban de amor. Non parecían monstros.

Fomos medrando. A cadea de Monte Alto seguía alí. Entre o espertar de hormonas e consciencias comezamos a entender definitivamente que aquel lugar era un arma ameazante. Tamén un instrumento de vinganza. Ficounos claro cando na preadolescencia vimos como era alí recluído un coñecido nacionalista acusado, seica baixo montaxe, de tan pouca cousa como queimar un pano. Tamén ao ver como se utilizaba para castigar sen alternativa a veciñ@s vítimas da droga -aos que se lles negaba calquera axuda médica- ou como sitios semellantes pero de adscrición militar comezaban a encherse de xente case da nosa quinta que se negaban a vivir secuestrados un ano cun fusil na man.

Pasou o tempo. O ladrillo acabou cos sapos do meu barrio. O talego pechou e agora, malia centos de voces que reivindican a súa conversión nun centro aberto para a veciñanza, o PP semella encantado coa idea de convertelo nun parador ou nalgún tipo de negocio elitista.

Polo camiño, moit@s fomos profundando na historia desa cadea, triste símbolo da maldade nos anos 30. Triste símbolo sempre. Incluso agora, cando as sombras fascistas aínda se deixan ver. E actúan. Por exemplo, contra a disidencia galega.

Hai bastantes meses fíxenlle unha entrevista a un coñecido escritor. Falamos da historia de Monte Alto e do seu presidio. Lembrei unha das súas frases naquela conversa en canto me pediron este artigo. Era algo así como: “Nun tempo infame é habitual que moit@s d@s máis dign@s estean no cárcere”.

Toda a dignidade nestes duros días, Carlos. Pero xa toca volver a Loureda. Alí de seguro que aínda hai regatos e sapos que resisten aos tempos do cemento.

Rodri Suárez. Xornalista

Para Carlos Calvo

A Amaury-Paul-Gilart de Keranflec´h, preso político bretón, comunista e independentista, na cadea de Príncipe. Vigo.

E víñame daquela a min tamén ás mentes,

na galería que dá ó souto de abelaneiras frolidas do Temps Novel,

a chuva mesta e fría da longa Aira do Vento magnificamente laxeada.

Os cabalos, o teu e o meu, Amaury, facían lóstregos de pedra en ferraduras,

gallopando coma o dragón de Ho Chi Minh aferrollado.

Chegabas cando estaba a durmi-lo sono de toda a paxarada do mundo

e petábasme, meu amigo.

E na cabeza túa toda enchoupadiña de orballo da noite

brillaban as pingotas das guedellas.

E que de ben sentía como me andabas man e alxema no poxigo.

-Ábreme meu amor, ábreme miña amada, meu ben!

-Que portas Amury? Preguntábache eu, cega de non verte.

Saín e non estabas.

Racháronme as roupas no patio, aldraxáronme os gardas.

E os carcereiros a berraren Submisión ou mortalla! Submisión ou mortalla!

Submisión, mortalla. Noite silencio frío.

Achegueime ó limiar dos vencidos e humillados,

dintel da aldraxe e da tortura, porta de horrornoxoespanto.

E só oín eoi!, a resistencia, Amaury, a túa resistencia.

E víñame deica ó van, pola costa enxurrada de cuspes nos coxotes de antano,

o jacket, o terríbel silencio longo do jacket.

-Vós, vós non sabéde-lo que é o jacket, miña señora,

espetoume hai pouco Darrell Standing.

-Vós non soportariades un só intre de jacket.

Cós de forza, asfixia na cadea da cadea, inmobilización.

un día e outro día, sen campás, sen protesta.

Morro, meu Amaury, derreada no chan,

e un vento de seda ondea angustia fonda infinita,

o teu meu van estrolla.

Un bruar de navíos moi lonxanos.

E víñame tamén a min ás mentes o clíper -era un clíper?-,

o Louise Labée traguéndome o mar talasocrático das pebidas de ouro,

O mar, Fisterra!, o noso mar.

Patria do mar e naufraxio,

coma o de tódalas nacións sen estado e o das multitudes marteiradas.

Na miña cela de fiestras apuntadas,

tamén a min me viña, me penetraba as mentes,

duro coma un ferro do monte, pauferro en Vilanova e todo o Reino de Portugal,

Oh, grandes avances en control e represión do Ministerio da Verdade!,

o Blok-K, o H-Blok dos presos irlandeses, o edificio da Besta,

e alí danzo recluída, apertada nas illargas por horrendos Manequíns,

punteando sen xeito, sen fin e sen principio, a música total.

E víñame ás mentes o castelo de Luna na Seabra, Vietnam, Segovia, Guantánamo, os moinantes, Occitania, Penmarch e Berria.

Meu Amaury! Qué logo se che esqueceu o areal,

as ondas que fomos ver, e mirar,

aquela travesía que nos puxo tolos,

de Berria a Torai de Falkarrach,

onde brincan os meniños no quinteiro.

E o pobre Gil de Biedma aínda decendo

“que nuestra España de todos / se parece a una prisión”.

Pois, si. Carallo se non parece!

E víñame Bretaña, Amadís, ou que diga, Amaury.

E a Grande Fraga e Esmelle foime Brocelianda.

Deixa que tamén eu corra e volte á fontana de Barentón,

recolla máis unha vez auga co caldeiro de prata,

a deite sobre a pedra chan e vexa vi-la treboada,

cómo chove, pola miña banda miudiño,

cómo se esfolla o biduedo dos bidos lonxanos

e Ponthus, o de Iago Castro, e Le Petit Roi de Galice, e o re mal fortunado do Gallizia,

anacos cristalinos do García de noso, do García de Darío Xohán Cabana,

a combater contigo a Pauta e as Cousas Correctas do Imperialismo.

Fáloche en Literatura, Amadís, Amaury.

Onde ti estás non hai torneos?

Meniño naipelo, Amaury, pardal que non es, meu star rover,

gardo as cartas túas e as de Bóveda, e as dos que non morreno,

como acomero a galiña dos pitiños de ouro, con lirios bravos o cervo,

e conservo a corna de C´hwil-Kornek espetada no pubis,

herbal de teu en homenaxe.

Renxe o casulo do meu catre

ó enleado compás das táboas do teu sono.

E na cela número sete, primeiro andar, terceira galería, oio un furar

tódalas noites, tódolos silencios, tódolos fríos.

Quen é? Quen vai? Quen anda?

A voz, e velaí me vén tamén a min a voz ás mentes:

E así era que o noso túnel, segundo Spartakus nos dicía,

estaba avantando en dirección da liberdade

coa celeridade prevista polas Redes Escarlata.

-Avante –dixen- a evasión!, Avante a evasión!

Avante!, oín decer nos corredores, en tódolos andares.

Estamos presentemente lonxe, lonxe de nós, Amaury,

e dentro. No patio e na cociña. Na reixa e no valo.

E así e todo, o aire e o sol, este sol morno que vai ser estraño e inmenso,

o aire e mailo sol son os mesmos pra ti que para min, eu de papel,

que represento aquí a convención que demos en chamar Esmeraldina.

Aperto lirios contra o peito e digo Amaury! Amaury! Meu Amaurysiño!

Mándoche por Rhiwefdell, a pega marza tutelar,

memorias dun día na Chaira de Amoroce,

que lirios pace agora o cervo, que a lúa aínda se esfariña en Tralacerca,

que neve en Lugo sindical e Romeán, que resistimos,

meu amado querido e distante, adorado Amaury,

e velaí vai tamén para ti a flor das abelaneiras todas neste verso:

envelleceremos xuntos, pro ti máis lentamente.

Anxo Angueira. Escritor

O sorriso do Carlos

Há uns anos, Carlos convidou-me a Ordes para dar umas aulas sobre língua e sociedade a um grupo de gente nova, tão nova como era ele. Lembro vários momentos daquele encontro, a curiosidade dos alunos, a sua vontade de aprender, um concurso muito disputado, a boa onda existente no interior daquele grupo mas lembro, sobretudo, o sorriso do meu anfitrião. Um sorriso que gruda as pessoas.

Quando o estado sequestra uma pessoa ficam apenas imagens. No caso do amigo Carlos há muitas imagens na rede. Não por acaso tem o vírus do hiperativismo social e inteletual, e nunca nos deixa de surpreender como alguém tão jovem pode abranger tanto e com tanto critério.

Sendo que ficam apenas imagens é relativamente fácil para o sequestrador criar uma personagem, por exemplo, a de um ser obscuro atrás de ideais escuros. Para os que conhecemos o Carlos, no entanto, a personagem estilhaça-se, não chega a calhar nunca, teriam que apagar o seu sorriso da nossa mente. Não o conseguiram, não o conseguirão. Vontade de ter de volta, Carlos, a sorrir….

Valentim R. Fagim. Professor de língua e vice-presidente da AGAL

Terrorismo patriarcal

O 15 de setembro de 2012 Carlos Calvo é detido pola policía en Vigo acusado de pertencer a unha suposta organización terrorista. Naquela altura xa eran 35 as mulleres asasinadas ese ano polas súas parellas ou ex-parellas no Estado español, un número que chegaría ao 49, segundo as estatísticas oficiais, a finais de 2012. De todas estas mulleres, 5 eran galegas. Tiñan nome e apelidos, coñeciámolas, sabiamos delas. As vítimas da suposta organización terrorista de que fala a policía no caso de Carlos Calvo, ulas?, alguén as viu?

Nun dos asasinatos de mulleres a que me acabo de referir, a policía acudiu ao lugar alertado pola veciñanza até en tres ocasións e decidiu non actuar. Cando finalmente entrou na vivenda, horas máis tarde, a muller xa falecera. Os corpos de seguranza seica ficaron convencidos a través dunha porta que non se abriu de que non pasaba nada. Non podían entrar no domicilio, a pesar de esta muller chamar uns días antes ao 016, o teléfono de atención ás mulleres vítimas de malos tratos. Tanto os responsábeis dos mandos policiais como as autoridades políticas din que non poden violar a Lei de axuizamento criminal e que a policía sabe como e cando ten que intervir. Velaquí a chave de todo: a policía sabe ben cando e como non ten que intervir e sabe ben como e cando si ten que facelo.

Porque no caso de Carlos Calvo poden cometerse inxustizas e abusos baseándose nun terrorismo ficticio, poden reter unha persoa amparándose nunha lexislación inxustificada. Velaí temos Carlos Calvo no cárcere, a pesar de non existiren probas contra el, a pesar de non existir risco de fuga, a pesar de non existir perigo para ninguén. Para alén desta privación de liberdade, do isolamento que significa o traslado continuo de prisión, teñen que xustificar estes feitos tirando da gabeta outras causas noutrora cerradas.

A retención de Carlos é, como tantos outros, un caso de abuso dos resortes legais para manter preso alguén. Esixirmos a súa liberación inmediata responde a un sentimento de xustiza que continuaremos a proclamar; do contrario, teremos que acreditar en que están a fabricar as probas para o inculparen. Non é só un problema humanitario, de afastamento da súa terra e do seu contorno, da súa familia e das súas amizades. Falamos de tentaren achar argumentos que xustifiquen a represión e o control ideolóxico. E se sempre temos que sospeitar das criminalizacións que practica o Estado, cando os elementos en que se basea para o facer son HUMANOS, o único que podemos facer é reaxir axiña. Iso ou agardar a que continúe a cadea.

Porque se a elas as mataron por se rebelaren contra un destino marcado polo patriarcado, o de negar e silenciar a súa voz, as nosas voces, a Carlos méteno no cárcere por se rebelar contra o destino marcado por un estado opresor: negar e silenciar a súa voz, as nosas voces.

Goretti Sanmartín Rei. Filóloga e escritora

O que sei de Carlos

Coñezo a Carlos Calvo dese xeito osmótico no que se coñece á xente en Santiago. Sabemos quen somos aínda que non medien as presentacións. Temos amigos comúns, coincidimos nos mesmos lugares e, en moitos casos, habitamos o mesmo país, porque xeografía hai unha pero países hai moitos. De Carlos Calvo sei ademáis que é xornalista, coma min, e lembro a súa sinatura no Novas da Galiza, xornal mensual ao que, hai ben de anos, estou suscrito e do que el integrou o Consello de Redacción. Sei tamén que Carlos está  preso agora en Madrid, dispersado nun rexime especial, sen garantías, sometido a incomunicación e afastado da súa familia e de quen o quere. Seis meses xa de prisión preventiva, suxeito á arbitrariedade dunha kafkiana Lei Antiterrorista. Recaen sobre el nebulosas acusacións de “pertenza a organización terrorista”, un virtual e suposto colectivo que, até onde eu sei, non foi aínda recoñecido por sentenza ningunha de ningún tribunal, fóra da sentenza que ditan os medios de comunicación, correa de transmisión da estratexia do Estado contra o independentismo. Ese fallo condeatorio, que raramente respecta a presunción de inocencia, é todo o que sei sobre a implicación de Carlos Calvo nunha inopinada e suposta trama terrorista en Galicia.

Pero sei outras cousas. Sei que moitos de nós asinariamos, sen dubidar, unha petición de Change.org ou de Amnistía Internacional para que fora liberado un xornalista curdo, ou sirio, ou venezolano, ou marroquino, que leva meses encarcerado sen probas nin fundamentos legais. E sei que a indignación pola inxustiza é, moitas veces, directamente proporcional á distancia na que esta se produce. Tamén a solidariedade.

Hai dez anos, en 2003, lémbroo perfectamente, por orde do xuíz Del Olmo da Audiencia Nacional, o mesmo tribunal de orixe franquista que hoxe mantén illado a Carlos Calvo, decretouse a clausura do xornal vasco Egunkaria. Xornalistas e membros do consello de redacción dese medio, todos eles destacados activistas pola lingua e a cultura do seu país, foron apreixados por suposta pertenza a un entramado empresarial de apoio a ETA. Os bens do diario foron liquidados e o ataque duplo, á liberdade de expresión e á presunción de inocencia, derivou nun proceso delirante, mesmo con denuncias de tortura, que remataría só en 2010 coa absolución plena dos acusados. «Las acusaciones no han probado que los procesados tengan la más mínima relación con ETA, lo que por sí determina la absolución con todos los pronunciamientos favorables», ditou entón a Xustiza, se así pode ser chamada.

Para aquel caso, como para o de Carlos, válenme os mesmos axiomas universais, irrefutábeis. Sen probas non hai xustiza e sen xuízo non hai culpábeis. Haberá que agardar sete anos, coma no caso de Egunkaria, para desmontar unha acusación da que ignoramos o seu fundamento? Pode alguén permanecer preso de xeito preventivo sometido a unha lei de excepción? Querer que Carlos Calvo volte para a súa casa mentres un xuízo non ditamina a súa implicación nos delitos que se lle imputan é só querer que o sistema que garante os nosos dereitos e liberdades actúe como debe actuar. E por iso eu quero que volte, porque a súa liberdade é tamén a garantía da miña liberdade.

Fran P. Lorenzo. Xornalista

Conxo, marzo de 2013

Medo?

O actual sistema político-financeiro global, que ao cabo é o que leva dirixindo a construción da nosa hogano abaneante sociedade dende hai decenios, non tería acadado o éxito que acadou sen exercer iso que moitos deron en chamar, moi acaidamente, a política do medo. É, sabémolo ben, unha constante na historia dos réximes totalitarios, como este que vivimos hoxe e que o Boaventura de Sousa Santos tivo a sagacidade de bautizar como fascismo financeiro.

A doutrina do shock, o pensamento único, o fin da historia ou aquel TINA –There Is No Alternative– da Dama de Ferro non foron máis que expresións alusivas, en diferentes tempos da nosa historia recente, ao papel central do medo para exercer o control social nas súas diferentes dimensións e, xa que logo, para vencer nesa eterna batalla pola hexemonía que segue a ser, onte e hoxe, unha simple pero extremadamente cruel loita de clases. Os de arriba contra os de abaixo, os privilexiados contra os oprimidos, os gobernantes contra os gobernados, os menos contra os máis… e hoxe coma nunca, os Estados contra os cidadáns e cidadás.

O medo e os mecanismos, quer mediáticos quer represivos, para instauralo empregáronse e seguen a empregarse para xustificar a imposición de medidas económicas, sociais ou políticas que en ningún caso serían aceptadas en condicións de paz social e de tranquilidade vital. O medo xustifica a atrocidade. O medo manda, que diría Eduardo Galeano, a democracia ten medo de lembrar e a linguaxe ten medo de dicir. O medo serve para impoñer, para desviar a atención, para silenciar, até para vender.

Convídanme a escribir uns parágrafos sobre a demencial situación que atravesan no Estado español –Estado do medo tamén– galegos e galegas como Carlos Calvo, privadas dos máis elementais dereitos e sen dúbida vítimas desa necia política propagandística que é quen de estender coma unha pandemia goebbeliana a mentira e o silencio colectivo perante a barbarie. E claro, venme á cabeza o medo, medo mesmo ao que non existe, medo a unha fábula social estendida á mantenta para controlar non as accións, senón as ideas, non a violencia, senón o disenso político. Medo ás conciencias libres.

Que outra cousa, senón o medo, xustifica o silencio social, o mutismo colectivo, cando unha persoa pode estar 4 anos retida e exiliada, illada e deprimida, vexada e condenada, sen xuízo á vista? Porque non existindo proba xudicial algunha que avale a existencia dun fenómeno terrorista na Galiza –terrorista, claro está, no tendencioso sentido que o emprega o sistema–, porque outra razón se lle aplica a dez galegos e galegas unha aberrante lei “antiterrorista” senón é por unha puramente ideolóxica?

E, no entanto, neste convulso período que vivimos, onde a represión parece ter xa rango de lei, xorden cada vez máis voces, máis fonemas libres, que indican que cada día máis persoas, que cada día máis colectivos, están a perder o medo. O medo ao sistema, o medo ao Estado, o medo ao poderoso, o medo á democracia e o medo a ter medo. Será imaxinación miña que escoito cada día máis e moi diversas voces, outrora apagadas, outrora anestesiadas, falando de xeito ceibo sobre a inxusta e indecente situación dos Carlos Calvo do mundo? Será imaxinación miña que cando nos afacemos ao medo este deixa de importarnos e esváese como as tebras no amencer?

Volvendo a Galeano, e se o medo da muller á violencia do home estase a tornar en medo do home á muller sen medo?

Vémonos en Loureda… sen medo… e máis libres

Manoel Santos. Director e fundador de Altermundo.

Unha carta

“Anote o que vexa e o que escoite. A linguaxe dos cargos públicos, as frases cotiás nas rúas, os bares, as pelexas, o amor. Aproveite deliberadamente cada traballo para investigar, para vivir algo novo. […] Sexa seria. Vaia ás fábricas e ás empresas, vaia onde teña que ir. Traballe e tome imaxes. Despois do traballo, fotografíe o esgotamento, pero tamén os patróns e os clientes. Nas seguintes semanas, pasee de noite pola cidade. Daquela verá o que doutro xeito non podería ver. Sexa paciente. Amose o seu interese polas sombras, polo negro e as mudanzas da luz. Tire fotos, rexéiteas, e volte tirar fotos. Cando o faga, aprenderá. Traballe en cor e en branco e negro”.

Thomas Heise. “Carta a unha estudante de bacharelato descoñecida”. Fragmentos de procura.

Trátase de imaxinar o encerro.

Quen non pode imaxinar o encerro non pode escribir unha carta.

Quen non pode imaxinar o imposible non pode entrar no sentido dos seus soños.

Pero esta carta non é a fronteira, senón a ponte.

Quere chegar, aínda que non saiba a que destino.

Quere ser recollida, aínda que non saiba por que mans.

Ás veces o silencio é a linguaxe do corpo.

E despois vén o Estado, que non é unha tormenta pero está feito de aire

Vive no noso alento e por iso atravesa os muros das prisións.

Fóra del, vexo nomes de piratas e de prófugos,

sinto o tacto da man que non me toca, a cinza que arde nos ollos que non miran.

O silencio do Estado converte calquera silencio noutra cousa.

Nada do que hai na terra é simple.

Ninguén fala do esforzo do sol por nacer cada día.

Ninguén coñece a dor da montaña cando rompe, o boureo do mar cando se deita.

Non podemos saber o que lle custa á lúa dividirse entre os dous hemisferios.

Non é un traballo doado florecer.

María do Cebreiro. Escritora

Ben lonxe da verdade

Calquera que sexa a alegación ou presunción que pesa sobre Carlos Calvo Varela ou calquera outro detido desta causa ou outra, a presunción de inocencia e o bo uso da lei teñen que prevalecer sobre outros usos non santos e sobre outras presuncións non fundadas suficientemente. Neste sentido, a idea dun clima de natureza terrorista en Galicia que pon  medo á poboación está ben lonxe da verdade e non se pode apoiar nesa absurda percepción o abuso de lei ou calquera outro abuso nestas causas delicadas e complexas que deron lugar con frecuencia a numerosas inxustizas de feito e de dereito. Quero mandar o meu desexo a Carlos de que todo vaia sobre as leis correctamente interpretadas e que Galicia novamente posúa a súa historia.

Fermín Bouza Álvarez. Catedrático de Socioloxía na Universidade Complutense de Madrid. Especializado en Opinión Pública

Dominación polo terror

Por unha vez, e sen que sirva de precedente, permitídeme que recurra ao dicionario da Real Academia Española. No avance da súa vixésimo terceira edición define terrorismo como “dominación polo terror”.

O Partido Popular ven de propor que o Parlamento de Galiza aprobe unha declaración institucional contra o terrorismo en Galiza. Padecemos en Galiza un intento de dominación polo terror?.

Quizá os meus prexuízos impídenme comprender que os voceiros do PP o que denuncian é a doutrina do Shock. A doutrina do Shock: auxe do capitalismo do desastre é un libro no que periodista canadense Naomi Klein analiza como o capitalismo neoliberal se apoia nos desastres para fortalecerse, aproveitando a conmoción e confusión dos momentos de crise, para impactar na psicoloxía social e  conseguir a aceptación de reformas antipopulares.

Xa o dixera Milton Friedman, Gurú da Escola de Chicago, no seu libro de cínico título Capitalismo e liberdade: “Só unha crise -real ou percibida- dá lugar a un cambio verdadeiro. Cando esa crise ten lugar, as accións que se levan a cabo dependen das ideas que flotan no ambiente. Creo que esa ten que ser a nosa función básica: desenvolver alternativas ás políticas existentes para mantelas vivas e activas ata que o politicamente imposible se torne politicamente inevitable”.

En definitiva, un relato perfecto do que está acontecendo, de como esta crise sistémica está a ser utilizada para acentuar a dominación.  A dominación polo terror.

Máis, a pesar da miña inxenuidade conxénita,  temo que o PP non se refire a este terrorismo realmente existente. Temo que en vez de denunciar a doutrina do Shock o que pretende é aplicala, presentándonos unha realidade que non existe para crear alarma, desviar a atención dos problemas reais e xustificar a represión.

A mesma doutrina do shock que mantén vivas leis e tribunais de excepción. A mesma doctrina do shock que permite o uso e abuso da prisión preventiva, do primeiro grao penintenciario ou do alonxamento dos presos da súa terra e entorno social. Noutras palabras, facer da pantasma do terrorismo unha cortina de fume e dominarnos polo terror.

Por iso, hoxe máis que nunca: Que volten a casa! Queremos ver a Carlos de volta para Loureda!

Francisco Xesús Jorquera Caselas. Portavoz do BNG no Parlamento Galego

Polo direito á rebelión contra a inxustiza

Cóntanos o Carlos que nunha situación concreta, desde que está na cadea, sentiuse como Gregorio Samsa; un protagonista das obras de Kafka. Eu diría que ante a irracionalidade da xustiza e do sistema penitenciario ben puidese ser protagonista de calquera obra kafkiana (O Proceso, A Condea, …).

Todo isto fica ben demostrado polos últimos acontecementos no xuizo dos dous compañeiros sindicalistas Telmo e Miguel que, apesar dos insuficientes indicios, foron xulgados inxustamente até o ponto de, no caso de Miguel, pasar pola cadea cando, de acordo coa sentencia que se dictou, non lle correspondía.

Todo isto induce a pensar o ilóxico e irracional –ou calquera outro adxectivo kafkiano que se nos puidese ocorrer- que ten en si mesma a xustiza. Xa se sabe que todos estes procesos xudiciais perseguen uns claros fins dentro do sistema que non é máis que acrecentar o medo para frear a loita polos dereitos e as liberdades. A metodoloxía empregada trata de amortecer todo tipo de loita. A modo de exemplo, nas loitas contra a privatización dos sectores públicos (sanidade, ensino,…) pretenden facernos crer que sempre será mellor estar privatizado que non sen traballo. Cando na realidade ven sendo o mesmo dado que, un dos obxectivos da empresa privada é reducir  o número de traballadoras e traballadores.

Do mesmo xeito acontece co dereito de autodeterminación do noso povo, criminalizando calquera reivindicación neste sentido ademáis de pretender facernos ver que non é o momento axeitado pola situación económica actual, cando sabemos que coa  independencia da nosa nación teríamos máis marxe de governabilidade ante esa situación.

Todo isto nos ten que facer reflectir que canto máis tenten coartar os nosos dereitos con máis forza teremos que loitar por eles.

Polo tanto, debemos solidarizarnos con todas as persoas que, como o Carlos, padecen na cadea a represión por simplemente manter viva esa capacidade de loita. Por iso “diremos non á neutralidade humana, non ao devastador imperio da cobiza, porque así decimos sí ao dereito á rebelión contra a inxustiza. Decindo non á liberdade do diñeiro decimos sí á liberdade das persoas. Decindo non ao egoísmo dos poderes, decimos si á solidariedade que confirma a forza da fraternidade máis poderosa”; citas do libro de Eduardo Galeano “Nosotros decimos no”.

Obrigada! Carlos polo teu tesón. Moitos azos. Mentres haxa persoas que pensamos coma ti nunca estarás só.

Agardo verte pronto en Loureda, parroquia do noso concello de Ordes.

Ordes, 25 de fevreiro do 2013

Cristina Amor. Militante de Anova

As palavras afiadas

Há palavras afiadas como cuitelos. As palavras afiadas nas maos da maquinária do estado podem recortar a realidade, construir legitimidade, reter e amedonhar. Terrorismo é umha palavra afiada como um cuitelo. No estado espanhol o braço que a empunha e que decide a sua aplicaçom chama-se Audiencia Nacional. Com apenas umha palavra, este tribunal soberano sem equivalente na Europa, pode desencadear umha maquinária repressiva à margem do estado de direito.

Carlos Calvo Varela foi detido em Vigo o 5 de setembro de 2012. Acusa-no de possessom de explosivos e de pertença à bretemosa e indemonstrável organizaçom Resistência Galega. A Audiencia Nacional deixou cair sobre Calvo o elenco habitual de palavras afiadas e aplicou-se-lhe a  lei antiterrorista. Isto quer dizer que um cidadao legalmente inocente foi isolado em regime de incomunicaçom sem contacto com advogados ou familiares, posteriormente encarcerado num módulo de isolamento numha prisom deliberadamente afastada do seu lugar de residência onde há ter que aguardar até quatro anos a celebraçom dum juízo que determine a sua culpabilidade ou inocência.

O caso levou o Carlos Taibo a perguntar-se pola perigosa e recorrente sincronizaçom de três modulaçons do poder.: “primeira, a invençom cristalina, decote estrambótica, de presumíveis condutas delitivas. Segunda, a demonizaçom pública dessas condutas inventadas. Terceira, (…) a repressom directa dos protagonistas.” Este processo requer da acçom sincronizada de muitos agentes. As palavras nom se afiam de seu, e velaqui que certa imprensa joga um papel crucial em casos como o de Calvo: serve como exemplo esta nova publicada no ABC em que a capacidade de tomar especulaçons por certezas e acirrar as vísceras do leitor (símiles com Al Qaida incluídos) som dificilmente compatíveis co jornalismo rigoroso.

Paga a pena deter-se a ler as cartas que Calvo escreve desde a prisom de Topas. As suas palavras nom só permitem acceder a umha voz culta e lúcida mas também ao testemunho directo de quem está submetido a um estado de excepcom. Um estado em que a relaçom entre as causas e os efeitos e a mesma lógica democrática estoupam em anacos -algo muito parecido a esta situaçom kafkiana relatada numha das suas cartas: <<Por sorte, alguns tivemos bons Mestres deste reino livre de lógica, como aquele carcereiro de Soto del Real que ao perguntar-lhe como se podia conseguir papel a lápis responde: “colha lápis e anote num papel para o economato que quer comprar papel e lápis”.>>

Paulo La Parra Pérez. Artigo publicado no diário digital 50X7.com

En nome dos dereitos humanos

Moitas son as emocións que erosionaron o meu corpo mentres duraba o relatorio das experiencias da compañeira de Carlos Calvo, dos seus amigos e familiares. E fixérono en dúas capas, a persoal e a política, entremesturadas e fondamente afectadas polo que definiría como a ausencia da humanidade que debera impregnar a todo xesto que emana da Xustiza.

Considero que existen varios factores que vulneran os Dereitos Humanos: por unha banda, o feito de que se poida manter en prisión preventiva até que chegue o xuízo unha persoa até 4 anos é unha auténtica aberración. Non é admisible nun Estado de Dereito. E existen indicios de aleatoriedade: non todos os presuntamente acusados reciben o mesmo trato polos supostos delitos cometidos. E isto é peor aínda porque nos falaría dunha dobre aberración, sen que se coñezan as causas que a provocan.

Sen pretender establecer comparacións, quero recordar un feito que tivo lugar este fin de semana. Refírome, en concreto, á inxusta sentenza emitida polo Tribunal Militar marroquí que ‘xulgou’ aos 24 activistas saharauis de Gdeim Izik, o campamento da dignidade. Despois de pasar 2 anos en prisión preventiva, o 17 de febreiro de 2013 dito Tribunal ditaba sentenza: oito persoas, cadea perpetua; catro, 30 anos de cárcere; sete, 25 anos de cárcere; dúas, 20 anos de cárcere; tres, condeadas polo tempo xa cumprido de cadea.  Todo o mundo civilizado está escandalizado e reclama a posta en liberdade dos activistas.

No caso que comentamos a inhumanidade parte da aplicación da Lei Antiterrorista que, no que nos atinxe, non ten ningún fundamento. Nada hai, a non ser o balbordo mediático e interesado en crear alarma social e confusión, que permita dicir que existe terrorismo en Galicia. Nada.

Polo tanto, cremos que todo o que resulte da aplicación de dita Lei é inxusto e improcedente. A organización Human Rights Watch amosa nun documento publicado no nº 17 da súa revista a súa fonda preocupación polo feito de que as disposicións antiterroristas vixentes no Código Penal e a Lei de Enxuízamento Criminal do Estado violen as garantías fundamentais do dereito internacional de dereitos humanos, e que non ofrezan unha salvagarda axeitada contra o maltrato durante a detención e as violacións do dereito a un xuízo xusto.

Nun Estado de Dereito, nunha Democracia, é preciso que a Xustiza funcione con equidade e sen arbitrariedade. Por iso, afirmo que non é xusto que se teña no cárcere a unha persoa tanto tempo. Carlos podería e debera estar cos seus á espera dun xuízo xusto.

Mais, no tocante ao tempo de demora privado de liberdade, cómpre que insistamos nun feito fundamental: o tempo pasado en prisión preventiva sen xuízo establece xa que a persoa é culpable, polo que estoura de forma plena e cruel a presunción de inocencia. Isto é gravísimo.

E non podo deixar de mencionar a dispersión, o afastamento, a distancia enorme que media entre persoas como Carlos e os seus. Unha distancia que castiga, que abafa. Unha distancia que obriga a un esforzo económico e físico enorme á súa compañeira, á súa familia, aos seus amigos e amigas. Unha distancia totalmente inxusta xa que hai centros penitenciarios en Galicia. Carlos debera estar en Galicia, para poder recibir o agarimo dos seus de forma axeitada.

Por toda a sinrazón que representa a aplicación dunha Lei sen fundamento, pola dor que causa, non podo finalizar esta breve notiña sen deixar de expresar a miña solidariedade e comprensión.

Xabier Ron. Deputado no Parlamento Galego e membro da Executiva de Esquerda Unida

As verdades intempestivas

“Xamais se impugna realmente unha organización da existencia”, escribía Guy Debord, odiado amado, en 1959, “sen impugnar todas as formas de linguaxe que corresponden a ela”. Os síntomas da descomposición xa estaban aí. Inzaban a linguaxe. A infección estendíase silenciosa pero implacabelmente. Ninguén escoitaba, e aínda que había quen repetía as cousas unha vez e outra, non existiu máis resposta que o desprezo. A literatura, que debera encargarse de detectar os abismos agochados no idioma común, apenas avisou do incendio. O totalitarismo do consenso era a ética xeral da época. A aceptación resignada da mesma, hexemónica. En que intre crebaron os cadeados do real resulta, aínda, difícil de determinar. Pero crebaron. E a linguaxe desta organización da existencia comezou, finalmente, a ser impugnada. As verdades, como a vella toupeira, acaban por emerxer. Intempestivas, pero emerxen: o Estado español non ofrece as garantías xurídicas e penais propias da teoría liberal; as súas diferentes policías non están suxeitas ao control da soberanía popular e a extrema dereita campa nos seus intestinos; a persecución de persoas por motivos políticos atópase na axenda dos sumidoiros do poder; as montaxes que violan a presunción de inocencia fan parte da estratexia de represión da disidencia.

Contra o que o adaxio do partido da orde presume, democracia e capitalismo foron historicamente pouco compatíbeis. O autoritarismo, de maior ou menor intensidade, erixiuse na formalización política predilecta para o modo de produción baseado no saqueo da plusvalía. Segue a selo. Tamén en boa parte da Europa occidental, onde se esvae a escasa soberanía que o pobo conquistara nas rúas. A lóxica cultural dominante serviu de aceite para engraxar a deriva parademocrática que rexe, por caso, en Galicia. Ese sentido común é o que explica e xustifica o asentimento de anos ao estado de excepción ao que someteron aos presos políticos galegos. Que agora, mal que ben, de maneira contraditoria, lenta, esboroa. Xusto cando o estado de excepción se estende socialmente e o risco, de novo, é quen nos afagamos a el. “Estamos todos en perigo”, titulou o xornalista Furio Colombo a última entrevista concedida por Pasolini. Estamos todos en perigo.

Daniel Salgado. Xornalista e escritor.

Para que remate esta vergoña

É preciso avisar toda a gente
Dar notícia, informar, prevenir
Que por cada flor estrangulada
Há milhões de sementes a florir.

É preciso avisar toda a gente
segredar a palavra e a senha
Engrossando a verdade corrente
duma força que nada  a detenha.

É preciso avisar toda a gente
Que há fogo no meio da floresta
E que os mortos apontam em frente
O caminho da esperança que resta.

É preciso avisar toda a gente
Transmitindo este morse de dores
É preciso, imperioso e urgente
Mais flores, mais flores, mais flores.

João Apolinário

O conto pode comezar en Quistiláns, en Lugo, en Vigo, en Compostela. Case sempre na rúa. Non te decatas, pero Eles veñen por ti. Están armados. Ti non. Eles invocan leis e detéñente. Lévante. Ti es persoa que te moves, con conciencia. Todo o mundo sabe que vas a manifestacións para esixir dereitos que están roubando desde un poder español que a cada paso cheira peor. Ou acodes a actos varios onde se transmiten outras mensaxes, moi diferentes dos das plumas, convencidas ou mercenarias, da coñecida vox populi como prensa do réxime. Tamén falades de independencia, madia leva, como en toda Catalunya, de onde sae ese dito fermoso, que semella pensado para que respiremos ceibes nesta atmosfera social atafegante: aire, que vol dir vent!.

O conto pode ter outra variante. Ao mellor ti non falas de independencia. Es persoa que pensa doutro xeito, pode ser que ti coloques nun primeiro plano a loita sindical, que apoies a pacífica, pero rotunda, oposición que estudantes, ou obreiros, ou pequenos comerciantes, ou persoal das administracións públicas, ou xente xa retirada da vida laboral mantén en pé, con constancia,  para se opoñer a recortes na sanidade, na educación, ou sinxelamente para pedir que lles devolvan os seus aforros roubados. Eles víronte a canda eles, por exemplo calquera día de hai uns meses, e non lles gustou a túa resolución loitadora. Están armados. Ti non. Invocan leis. Detéñente. Lévante.

Ao dereito Eles son caterva de xente armada que rodea a túa vivenda. Impiden a circulación libre de persoas. Entran na túa casa e que desfeita fan nas túas pertenzas! Mesmo arrincan as láminas enmarcadas, para ver se alí hai algo diferente daquela paisaxe que che gusta tanto, que che regalou alguén que aprecias ou amas. Libros, roupa, material de cociña, pasta de dentes, cámaras fotográficas, documentos, cedés … guindan, remexen todo.

Ao dereito aparecen os acompañantes. Chámanse a si propios xornalistas. Son ben deles. Van gravar vídeos, que despois tinguen de sensacionalismo. Fan fotos. Mesmo pode ser que metan os seus fociños na casa da túa nai, da túa compañeira. Non lles importa que estea moi afectada pola túa detención. Case a asaltan para interrogala. Despois, a nova, redactada da mesma man, é practicamente igual en todos os medios, nesa prensa do réxime. Só varía a tinta dos grandes titulares, sempre ben resaltados, que falan de terrorismo, de terroristas, de pasados atentados, de perigosas accións futuras, de violencia dunha banda armada que só Eles coñecen. A túa cara ilustra a nova do xornal, ou é a imaxe de fondo da noticia de televisión. Alí ficará, practicamente para sempre, nos buscadores da Internet.

Despois invocan leis e incomunícante uns días. Interrógante ou non. Pasan outras cousas (outras cousas é eufemismo) ou non. Lévante a Madrid. E alí tómache declaración un xuíz da Audiencia Nacional, ese tribunal de excepción. No mellor dos casos, quedas libre. Daquela déixante na rúa. Pode ser que algún de Eles che indique a dirección da estación de Chamartín, a dúas paradas de metro. Non se van preocupar de se tés ou non cartos suficientes para coller un tren ou un autobús. Nin, se é o caso, de se tés un neno, un bebé que alimentar co leite do teu peito. Iso non é cousa súa.

Os que se chaman xornalistas, os da prensa do réxime, se é que dan esta nova da túa liberación, que iso non acontece sempre, vana levar ás páxinas interiores, e os titulares van minguar, encollen, fanse moito máis pequenos que os da túa detención.

Ou, sinxelamente, Eles, agora os da Audiencia, invocan leis e deciden que non saias e vas parar a unha cadea ben arredada do teu enderezo, da casa familiar, das túas amizades. Deciden que estás en prisión preventiva. Que es un preso, unha presa perigosa, as siglas son F.I.E.S., que a túa correspondencia debe ser violada, as túas conversas espreitadas, que por un tempo longo van ser secretos os cargos que teñen contra ti. E pasan meses, máis dun ano, ….  e segues dentro, detrás das rellas, e non te xulgan. Non é frecuente, pero tamén pode acontecer que teñas sorte, e que, por algún motivo, despois de argumentacións do teu avogado, che concedan a liberdade provisoria, e teñas que agardar polo xuízo desde a túa casa, ben controlada, ben controlado pola policía. Neste caso, se te ceiban, a prensa do réxime tamén acostuma a gardar silencio ou a achicar titulares, cando non descobre un xeito de manipular.

Quen se preocupe por este conto, a información ten que a acadar nas páxinas alternativas de xornais electrónicos, se quere saber como evoluciona a trama. O conto que pode escribirse, nesta terra onde mantemos o nome romano de Gallaecia, oito, nove, dez, once, tal vez unha ducia de veces ou máis nestes anos últimos. E creo que ningún deles rematou. Non sabemos o final.

Por iso creo que se fai preciso, imperioso e urxente (do poema de João Apolinário que canta o Luís Cilía), cómpre que nós, sociedade civil, entremos, con forza e con intelixencia, nesta escura trama, nos propios argumentos destes doce ou trece contos ou os que sexan. Para que Carlos Calvo volva a Loureda, e tod@s @s demais ás súas respectivas casas.

Para que remate esta vergoña, se copio de Castelao.

Xosé Luís Santos Cabanas. Traballador da USC e escritor.

Carlos

Disque en setembro viron a Carlos Calvo en Quistiláns. Dou fe que pode ser certo.

En setembro Carlos Calvo estivo na nosa casa. Estivera outras veces antes e estará sempre que el queira e poida vir.

Carlos é un rapaz que gosta das conversar cos maiores, aqueles aos que efemisticamente se deu en chamar “terceira idade”.

 Estivo na nosa casa saudando ao (como diría el mesmo) o Patrón.

Desde tempos remotos a mocidade de Quistiláns e de algunha outra aldea próxima aproveita as tardes calurosas para irse bañar ao río de Villestro, un río que desemboca no Sar  e que últimamente a “oficialidade” deu en chamar Rio Roxos. A paraxe é certamente fermosa. Alí aprenderon  a nadar a maior parte das crianzas da contorna antes de se poñer de moda as piscinas.

Despois de estar na nosa casa esa tarde de setembro Carlos e uns cuantos amigos foron bañarse ao rio, coma otras moitas veces.

Polo tanto é certo que o Carlos estivo na zona onde secuestraron a Senlheiro. Tamén estiven eu, e metade da poboación de Framil e do Instrumento, de Quistiláns, de Costoia ou do Outeiro.

Se frecuentar a zona dos Batáns é delito, que vaian construindo cárceres, que non imos caber nas que hai!!!

Paz Romai, amiga de Carlos.

Viajamos

Em cada viagem voltamos pôr o disco de “25 de Abril Sempre” da Gentalha do Pichel.

Um nó na gorja aguarda por nós cada vez que escutamos “E o Carlos, escreveu? Há muitas pessoas inquedas pela sua causa… Tenho sorte, meu filho é útil”…

Andava pela Compostela amada, reconquistada e da mao do Xoám Bombai e do Aarom, do Sino e do César conhecim ao Carlos, Carlos Calvo.

Desde aquela as nossas andainas pelas ruas de Compostela, das baiucas e das manifes, entremisturárom-se.

Soubem e saboreei depois que era um dos motores da Galiza Livre, e brindou-me esse meio querido para expressar o que desacougava no meu interior, as ânsias de revoluçom, de mudar a realidade individual e colectiva.

Colaborei com ele, sabendo que éramos cúmplices do contributo ao nosso ser Povo, ansiando existir Naçom.

Colaborei, sim, em maiúsculas e em minúsculas no Novas da Galiza onde ele argalhava com artigos e reportagens.

Ri com ele, e chorei de raiva quando a montagem policial que significou a ausência nas ruas da Compostela amada.

A repressom exerce-se sobre cada uma de nós, mas a repressão significa-se numa só.

Os medos exercem-se sobre cada uma de nós, e desde a inteligência nossa e própria tecemos uma realidade cheiinha de presenças, em que o Carlos estará já de volta na casa.

Laura Bugalho, activista polos direitos das pessoas e membro da executiva da CIG.

Quanto cansa esta loucura!

I’ve met some folks
Who say that I’m a dreamer
And I’ve no doubt
There’s truth in what they say
But sure a body’s bound to be a dreamer
When all the things he loves are far away…

Dick Farrelly, Isle of Innisfree

Também eu nunca vira um moço, com tanta luz na palavra. Não lembro como, exatamente, um dia, o Carlos, a sua voz escrita de olhos abertos, apareceu na caixa do meu correio; cheio de interessantes perguntas e as mais instigantes associações. Deveu ser para algo concreto, para o Galizalivre ou o Novas.

Depois instalou-se aí, no meu correio, com o seu riso, ideias e opiniões, numa conversa que não se fechou mais e que sempre se abria enxergando longe nas cousas de perto e alvejando perto nas cousas de longe.

Com pessoas como o Carlos sempre se aprende e as conversas não podem fechar-se, mesmo ainda que no-lo fechem numa cela.

Agora só posso ler a Carlos por terceiros, ou nesses desenhos saudosos e também por essas notas que escreve na imprensa nas que demonstra qual Fanto Fantini a geometria e forma das prisões e evidencia como os leiteiros são bem muito mais úteis às democracias como guardas que os visitantes inaguardados por muita arma e absurdos mandatos judiciais que levem.

Nessas glosas a mente bebe-se a cadeia, a colheradas, em forma de experiência humana e aumenta o contraste com essa imprensa canalha sempre presta a defender interesses aleatórios decote para propaganda de umas fantasmais classes dirigentes.

A intensidade da escrita e das ideias termina sempre por apagar as prisões, a anedota contemplada na vida nómade, a quotidianidade nas celas, no pátio, na conversa com os companheiros, na conta das peregrinações arbitrárias ante juiz ausente, nesse amigo tempo que vai morrendo injustamente castigado, tudo destila-se em analise social e evidencia a injustiça, a crueldade, a barbárie.

Mas quanto cansa esta loucura: longe da Terra e dos seus, longe de nós. Afastado das cousas queridas e interrompido na construção permanente.

Carlos, Antóm, Maria e tanto outro pessoal cujo único delito é militar nas filas dos sonhadores, faço votos pela vossa justa liberdade.

Ernesto Vázquez Souza, escritor e investigador galego.

Já não só por eles: também por nós

Sospeito que os conhecimentos que acumulamos no passado têm pouco relevo para compreender o que agroma nestas horas. Se algum deles nos serve é a lembrança do que aconteceu na Alemanha hitleriana há oitenta anos. E não estou a pensar agora no que defendem hoje ultramarginais grupos neo-nazis. Penso, antes bem, na realidade, cada vez mais tangível, de como os grandes poderes políticos e económicos, conscientes da escassez que se adivinha, parecem dispostos a ficar com esses recursos escassos e a alentar, para isso, um ativíssimo e militarizado darwinismo social.

E é que tenho a impressão de que nos encontramos ante as primeiras manifestações claras dessa conduta. Assumem, se assim o queremos, três modulações. A primeira é a invenção cristalina, amiúde estrambótica, de presumíveis condutas delitivas. A segunda é a demonização pública dessa condutas inventadas. A terceira, enfim, fala-nos da repressão direta dos protagonistas.

Não há que viajar muito para identificar a pegada desses três inapresentáveis fenómenos que venho de mencionar. Aquí, entre nós, na Galiza é fácil perceber nestas horas -o fenómeno, bem é certo, não é novo- uma arrepiante invenção de condutas delitivas, que curiosamente não tiveram concreção material nenhuma, uma demonização assentada na manipulação mais grosseira e, para terminar, o desenvolvimento de níveis de repressão que obrigam a concluir que os serviços de ‘segurança’ precisam com urgência tarefas que permitam justificar a sua existência.

Por isso nada é mais importante nestas horas que demandar a liberdade imediata, e sem cargos, de Carlos Calvo e dos outros companheiros que padecem os efeitos dessa nova repressão que vai crescendo. E já não só por eles: também por nós.

Carlos Taibo. Professor Titular de Ciència Política e da Administração na Universidade Autónoma de Madrid.

Desmontar a montaxe

Xa se ten escrito dende todas as ópticas sobre as operacións mediático-policiais contra o independentismo galego, notablemente aumentadas e redimensionadas nos últimos meses. Non é doado, polo tanto, facer achegas novidosas no referido á denuncia destas montaxes, da violación de dereitos fundamentais en procesos de detención, da anulación de garantías xudiciais por motivos políticos, da aplicación da dispersión como método de castigo para familiares e amigos de persoas sen xulgar, etc.

Xa que logo, quixera facer unha breve reflexión sobre o proceso de reacción que lle corresponde á esquerda con respecto a estes atentados contra algúns dos seus parámetros máis elementais: a xustiza, a igualdade, a solidariedade, a defensa de valores democráticos e a denuncia de calquera tipo de agresión por parte do opresor contra o oprimido. Calquera organización, nova ou xa experta, que trate de construírse e manterse sobre uns piares de esquerda enténdese que debe amosarse, sen dúbidas nin escusas, contra toda esta serie de “manifestacións democráticas” que citaba no primeiro parágrafo. Imaxinemos que unha organización se autoproclama “de esquerdas” e desatende a situación, por exemplo, dos afectados polas estafas financeiras ou abandona á súa sorte un espazo natural que vai ser violado por unha multinacional para lucrarse do ben común. Sería difícil soster unha dialéctica determinada se non se ve na práctica, non é?

Ben sei que entre o branco e o negro está toda unha gama de grises que cadaquén matiza ao seu gusto. Hai quen considera que, antepoñendo o imprescindible exercicio de valorar o contexto, defender publicamente uns principios dos que está convencido (insisto: dos que está convencido), resultará prexudicial porque ou ben será malinterpretado, manipulado polos medios (evidentemente…) ou que “a sociedade” (ese ente) non o entenderá e/ou rexeitarao… Moitas veces, sometidos ao “curtopracismo”, remata por impoñerse esta posición conservadora de non mollarse en temas considerados espiñentos, deixando pasar a oportunidade unha e outra vez de exercer a coherencia.

A presenza nas institucións é un altofalante incomparable para denunciar inxustizas. A pedagoxía, tan necesaria na esquerda e tan carente dela esta sociedade alienada, é unha ferramenta irrenunciable para normalizar a denuncia e o rexeitamento dunha situación tan infame como son as montaxes policiais contra certas formas de disidencia política. Ao tempo, é imprescindible rachar o campo de xogo dialéctico que establecen eles e no que nós permanentemente nos vemos obrigados a contrarrestar.

É hora de tomar a iniciativa e esnaquizarlle as súas mentiras que torpemente agochan unha farsa repugnante. É hora de deixar os medos e desenmascarar todas as súas criminalizacións e condenas, aproveitando todos os instrumentos que haxa a disposición, incluído o propio “Parlamentiño”. Debera ser hora de amosarse sen complexos do lado das vítimas, e non debaixo da manta da indiferenza pública ou da “prudencia técnica” dos estrategos. É hora, como veñen de facer BNG e AGE no Parlamento, de negarse a entrar no xogo que propoñen os verdadeiros terroristas da palabra. Debe ser hora de darlle a volta ao ritual da condena, e aplicalo a onde verdadeiramente están en xogo os conceptos da esquerda.

Pérdase o medo a ser coherentes e condénese, sempre, a violación das garantías xudiciais, dos dereitos humanos, a aplicación de leis de excepción, a manipulación mediática, a criminalización, etc. e esíxase respecto máximo polas persoas deste país e polos seus dereitos. Aprovéitese a presenza institucional, como xa se fai dende fóra do Hórreo, para estar, alto e claro, contra os abusos do Estado policial. E de paso, pérdaselle o medo a unha sociedade que só pode asumir unha versión porque, maioritariamente, non recibe outra. Hai máis xente da que di a TVG que devece porque se lle digan as cousas en alto-e-claro.

S.M.L. Militante de ANOVA

Advertisement